پیمایش در شب
در برنامههای کوهنوردی، بعضی مواقع شرایطی پیش می آید که ممکن است ناگزیر باشید مدت زمانی در شب پیمایش داشته باشید؛ ولی همیشه سعی کنید طوری برنامهریزی کنید که صعود و اجرای برنامهی شما در طول روز به پایان برسد و قبل از تاریکی هوا به نقطهی استقرار بارگاه یا انتهای برنامه رسیده باشید، چراکه پیمایش در شب میتواندخطرات بسیاری را برای شما و گروه همراهتان به وجود آورد. ولی اگر در شرایطی قرار گرفتید که تصمیم پیمایش مسیری در شب داشتید، سعی کنید موارد زیر را اجرا کنید تا از ایمنی بیشتری برخوردار باشید.
1- پیمایش در شب تجربه و توان خاصی را می طلبد که باید از آن برخوردار باشید. تجربه و تواناییهای گروهتان را بسنجید؛ بررسی کنید که آیا توان پیمایش و تجربهی کافی برای این کار را دارند یا خیر. اگر کوچکترین تردیدی در این کار دارید از انجام آن خودداری نمایید.
2- امکانات گروه برای پیمایش در شب را بررسی کنید (پوشاک مناسب – آب – غذا – امکانات بارگاه اضطراری – چراغ قوه و باطری اضافی – نقشه – قطب نما و...)
3- چنانچه همهی امکانات مهیا بود باید گروه را سازماندهی کنید. هر شخصی باید مسئولیتی در گروه داشته باشد و نسبت به آن توجیح باشد. برای هر چهار نفر یک سرپرست انتخاب کنید (این به این معنی نیست که از گروه جدا شوند) در نهایت تمامی اعضای گروه باید در یک ستون منظم حرکت کنند.
4- فاصله افراد از یکدیگر 5/1 تا 2 متر باشد و سعی شود در هیچ شرایطی اعضا از گروه جدا نشوند.
5- سعی کنید در صورت امکان از لباسهای تیره رنگ در شب استفاده نشود.
6- مراقب تغییرات وضع هوا باشید.
7- مراقب وضعیت روحی و فیزیکی افراد و وزن کولههای آنها باشید.
8- مراقب صحیح بودن جهت پیمایش باشید.
9- نفر اول گروه با نفر آخر گروه با علایم قراردادی با همدیگر در ارتباط باشند، این کار را با سوت میتوان انجام داد؛ بعنوان مثال: نفر اول یک سوت می زند نفر آخر با یک سوت جواب او را میدهد و میتواندمعنای آن، به صعود ادامه دهید، وضعیت عادی است، باشد. یا نفر آخر دو سوت می زند به معنای این که کمی آهسته تر حرکت کنید سرعت حرکت زیاد است و سه سوت توسط نفر آخر بدین معناست که در گروه مشکلی وجود دارد در اولین جای مناسب توقف کنید. بدین ترتیب نفر اول و نفر آخر با هم ارتباط دارند (این روش یک روش پیشنهادی میباشد، میتوانید از روشهای دیگر مثل نور دادن با چراغ قوه استفاده کنید) هدف این است که ارتباط بین نفر اول و آخر وجود داشته باشد.
10- چراغ قوههای خود را بررسی کرده و باطریهای کهنهی آن را تعویض نمایید و آن را بر روی پیشانی نصب کنید و سعی کنید در زمان نیاز از آن استفاده کنید.
11- اگر چراغ قوه شما روشن است سعی کنید نور آن را در چشم دیگران قرار ندهید؛ زیرا دید آنها را کم میکند و مدت زیادی طول می کشد تا چشم آنها به محیط کم نور عادت کند.
12- ازتمامی چراغ قوههای گروه در یک زمان استفاده نشود؛ زیرا ممکن است به نور احتیاج پیدا کنید و دیگر باطری ها انرژی کافی برای کار را نداشته باشند (در صورت مهتابی بودن هوا میتوان از نور ماه استفادهی بیشتری نمود).
13- در شب دید کم است و راه کوهستان همیشه ناهموار، کاملاً مراقب جلوی پای خود، شاخهی درختان و شیب منطقه باشید. کوچکترین غفلتی در این کار ایمنی شما را به خطر می اندازد.
14- شب هنگام هوای کوهستان بسیار سردتر از روز است و باد در شب با سرعت بیشتری می وزد، در زمان استراحت کاملاً خود را بپوشانید.
15- طنابهای انفرادی خود را در دسترس قرار دهید.
16- از صعود و فرود سنگ ها و عبور از مسیرهای صخره ای جداً خودداری کنید، این کار با خطرات جدی همراه است.
17- از باتون استفاده کنید؛ زیرا با این وسیله ضمن ایجاد تعادل در حرکت، میتوانید تا حدی پستی و بلندیهای جلوی مسیر را شناسایی کنید.
18- هرگونه وسیله ای را که بیرون کوله قرار دارد مخصوصاً کلنگ و ابزارهای دیگر که دارای لبههای تیز هستند را در پوشش مخصوص قرار دهید؛ زیرا ممکن است به نفرات پشت سر شما آسیب برساند.
19- در شب احتمال خطر حملهی حیوانات وجود دارد، از همدیگر جدا نشوید.
20- از صعود شبانه در دهلیزها، شکاف ها، دره ها و پرتگاه ها و معابر صخره ای و سنگی و حاشیهی رودخانه ها بپرهیزید. حرکت از روی یال ها کمی پایین تر به جهت در امان ماندن از باد صورت گیرد و در فصل زمستان باید از صعود شبانه جداً بپرهیزید.
21- در هر 30 دقیقه به گروه شمارش دهید.
طریقه شمارش نفرات به شرح زیر است:
سرپرست به نفر اول اعلام میکند شمارش دهید، نفر اول به طوریکه فقط نفر دوم صدای او را بشنود، اعلام میکند یک، نفر دوم بهطوریکه فقط نفر پشت سر او صدای او را بشنود اعلام میکند دو و الی آخر تا شمارش به نفر آخر برسد و نفر آخر اعلام میکند بهعنوان مثال 12 تمام اکنون باید شمارش به کلیهی افراد گروه و نفر جلودار اعلام شود که بدین ترتیب است:
نفر آخر دست روی شانهی نفر جلوتر خود قرار داده اعلام میکند 12، نفر جلو به نفر جلوتر خود اعلام میکند 12، تا این شمارش به نفر اول برسد. به این گونه کلیه افراد گروه و نفر اول متوجه میشوند که گروه 12 نفر میباشد (در زمان شمارش به هیچ عنوان با صدای خیلی بلند اعلام نشود زیرا فقط نفر پشت سر یا نفر جلو شما باید شماره را بداند.)
22- نشانه گذاری:
در پیمایش ها بهتر است مسیر پیمایش را نشانه گذاری نمایید. این کار جهت حرکت گروه را برای دیگران مشخص و میتوانددر برگشت مسیر کمک فراوانی به گروه نماید.
از نشانه گذاری در معابر کوهستانی در برف، جنگل، کویر و... میتوان استفاده کرد.
برای نشانه گذاری از سنگ چین کردن، ایجاد فلش با قطعات سنگ به طوریکه نوک فلش جهت حرکت گروه را نشان دهد، پرچم گذاری، نصب قطعات پارچه ای رنگی (نارنجی فسفری، قرمز فسفری، زرد فسفری) و دیگر امکانات موجود استفاده شود.
در زمان پرچم گذاری و نصب قطعات پارچه ای، بهتر است روی آن را شماره گذاری نمایید و به ترتیب شماره از آنها استفاده کنید و آنها را در جای خود محکم کنید.
جهت ایجاد نشانه ها، از بلندی ها و نقاط تیز استفاده کنید تا از زوایای مختلف قابل رویت باشد. برای نشانه گذاری در شب از وسایل و پارچههای شب رنگ که با نور چراغ قوه به خوبی دیده میشوند، استفاده کنید.
در نشانه گذاری ها سعی کنیم به محیط طبیعی منطقه صدمه ای وارد نشود و در برگشت مسیر نشانههای مصنوعی را جمع آوری نماییم.
23- چنانچه در زمان پیمایش به جاده ای رسیدیم و قصد پیمایش در کنار جاده و یا عبور از عرض جاده را داشته باشیم به شکل زیر عمل میکنیم:
سعی میکنیم از سمتی از جاده حرکت کنیم که عبور وسایل نقلیه را از روبرو ببینیم، بدین ترتیب بهتر است از سمت چپ جاده حرکت کنیم. در زمان پیمایش در جاده بهتر است نفر آخر و نفر جلوی گروه از چراغهای پیشانی که دارای لامپهای اعلام خبر هستند، استفاده کنند (چراغ پیشانیهای چشمک زن).
در زمان عبور از عرض جاده ابتدا گروه در کنار همدیگر قرار بگیرند، نفر اول و نفر آخر بعد از اینکه مطمئن شدند وسیلهی نقلیه ای در جاده رفت و آمد نمیکند با دادن علامت یا سوت اعلام میکنند تا کل اعضای گروه در یک زمان سریع از عرض جاده عبور کنند.
24- تا آنجا که امکان دارد از پیمایش در شب خودداری کنید مگر اینکه واقعاً ناگزیر به این کار باشید، در این صورت ایمنی را به طور کامل رعایت کنید.
25- از کلاه لبه دار در شب استفاده نکنید.
مدیر وبسایت : پرویز ستوده شایق