دوربين هاي ديد در شب

شاید در حدود 70 و یا 80 سال قبل، دیدن در تاریکی و یا هوای مه آلود بیشتر شبیه به داستانهای علمی و تخیلی بود اما امروزه این مسئله نه تنها دیگر یک رویا نیست و یک حقیقت ملموس به شمار می رود.

اکنون در بسیاری از ارتش های جهان و همین طور در بخش های تجاری، سامانه های دید در شب و دوربین های حرارتی به تعداد زیادی وجود دارند.

شاید با شنیدن واژه «دوربین دید در شب»، بسیاری از افراد به یاد یک فیلم جنگی و یا جاسوسی بیافتند که در آن فردی این دوربین ها را بر روی چشم خود می گذارد تا بتواند در تاریکی شب شخص مورد نظر را پیدا کند.

بر اساس یک تقسیم بندی کلی، سامانه های دید در شب بر اساس دو تکنولوژی کار می کنند؛ در یک حالت این سامانه ها با جمع آوری تشعشعات فرو سرخ که چشمان انسان توانایی دیدن آن را در حالت عادی ندارد و رساندن آن به میزان طیف مورد نظر، به ما کمک می کند که فضای رو بروی خود را ببینیم.

با دوربین های دید در شب عادی شما می توانید در شبی ابری و بدون نور ماه، انسانی را در فاصله حدودا 180 متری ببینید.

اما دومین حالت، زمانی است که شما با استفاده از سیستم های حرارتی مورد نظر و با استفاده از تشعشعات حاصل شده از حرارت سطح اشیاء و موجودات زنده قادر به دیدن آنها می شوید. از جمله مزیتهای سیستم دوم نسبت به سیستم اول این است که سامانه های حرارتی نه تنها در شب و بلکه در شرایط بد آب و هوایی مثل شرایط طوفانی و یا مه غلیظ و یا در مناطق جنگلی نیز کاربرد دارد.

این سامانه ها تاریخچه جالبی نیز دارند. در سال 1935 میلادی دکتر ولادیمیر زوریکین که یک کارشناس الکترونیک روسی الاصل مقیم آمریکا بود یک سامانه دید در شب را به بازار تجاری آمریکا معرفی کرد.

هرچند اولین استفاده نظامی از سامانه های دید در شب توسط کشور آلمان و در جنگ دوم جهانی صورت گرفت. کمپانی AEG آلمان از سال 1935 کار بر روی مدل نظامی سامانه های دید در شب را آغاز کرد و در اوایل سال 1939 میلادی اولین مدلهای نظامی سامانه های دید در شب به ارتش آلمان تحویل داده شد.

البته یکی از عمده مشکلات سامانه های دید در شب در سالهای گذشته، سنگینی وزن و بزرگ بودن حجم آنها بود که در طول سالهای مختلف سعی بر آن شد تا وزن و حجم این سامانه ها کاهش یابد.

اجزاء مهم تشكيل دهنده دوربين ديد در شب :

هر دستگاه دوربين ديد در شب داراي اجزاي مختلفي مي باشد كه به صورت ذيل است. لازم به ذكر است كه عدسي شيئي سلول تقويت تصوير و عدسي چشمي از اجزاي مهم اصلي دوربين مي باشند.

مجموعه شيئي :

مجموعه لنزهاي شيئي عمل جمع آوري نور بازتابي موجود در صحنه و متمركز كردن آن بر روي كاتد سلول تقويت تصوير را انجام مي دهند. در صورت ساكن بودن مجموعه شيئي ، عمل كانوني كردن مجموعه روي اشياء مورد نظر در صحنه بوسيله تغيير موقعيت سلول تقويت در مقر خود نسبت به لنزهاي شيئي انجام مي گيرد .

سلول تقويت تصوير :

سلول تقويت تصوير ، نور كانوني شده بوسيله عدسي شيئي را توسط فتو كاتد دريافت نموده و پس از تقويت آن تصويري با شدت قابل رويت بروي صفحه فتو فسفر ( صفحه نمايشگر ) ايجاد مي نمايد . مجموعه چشمي كه بروي صفحه نمايشگر كانوني شده است تصوير حاصل را با بزرگنمايي جهت رويت به خارج از مجموعه ارسال مي كند . سلول تقويت مجهز به سيستم تثبيت كننده بهره جريان خروجي مي باشد كه علاوه بر تغييرات شدت نور صحنه همواره داراي خروجي ثابت مي باشد . همچنين بهره گيري از كنترل اتوماتيك روشنايي (ABC ) ، سلول تقويت را از آسيب مربوط به عبور نور از منابع روشنايي با شدت بيش از حد مجاز محافظت خواهد نمود .
اين عنصر مي تواند امكان مشاهده تصوير را در تاريكي حدود چند هزارم لوكس ( LUX ) ( شرايط نور ماه و ستاره ) فراهم نمايد.

مجموعه چشمي

مجموعه چشمي كه بروي صفحه نمايشگر كانوني شده است عمل بزرگنمايي تصوير تشكيل شده روي صفحه نمايشگر را جهت رويت بوسيله چشم انسان بر عهده دارد . در دوربينها سيستم عدسي از نوع يك چشمي (Monocular ) و يا دو چشمي (Bincular ) مي باشد كه بعداً به شرح آنها خواهيم پرداخت .

نكته : مجموعه چشمي داراي قابليت تنظيم براي تعيين ميزان تصحيح چشم مي باشد كه امكان استفاده از سيستم براي افراد مختلف و با قدرت ديدهاي متنوع را فراهم مي كند . اين تصحيح بوسيله تنظيم حلقه كانوني كننده چشمي صورت مي پذيرد و واحد آن ديوپتر (Diopter ) است.

مجموعه رتيكل  

مجموعه رتيكل در مركز لنزهاي مجموعة شيئي تعبيه شده و بوسيله دكمه هاي كنترل كه روي بدنه مجموعه شيئي قرار گرفته اند عمل تنظيم در سمت و برد را انجام مي دهند . اين كار به اين صورت است كه تصويري از سطح رتيكل روي فتو كاتد سلول تقويت ايجاد مي شود كه اين تصوير با تصوير تشكيل شده توسط مجموعه شيئي از موضوع مورد نظر به هم منطبق مي گردند .

كاربرد اعداد در دوربين هاي دو چشمي

مقدمه :
در برنامه های طبیعت گردی و کوهنوردی های سبک به خصوص جنگل نوردی ، کویر پیمایی و ... و دوستانی که علاوه بر کوه پیمایی به پرنده نگری یا موضوعات مرتبط نیز می پردازد دوربین دو چشمی از ملزومات اصلی محسوب می شود ، داشتن یکی از این دوربین ها در حین برنامه شناخت بهترینی را نسبت به منطقه در اختیار خواهد گذاشت ، لذا شناخت دوربین دو چشمی نیز مفید خواهد بود ، امیدوارم مطالب این پست مورد توجه واقع شود .

همه دوستان مستحضرید که علایم شاخص دوربینها با اعدادی شبیه ۳۰×۶ یا ۳۵×۷ و ۴۰×۱۰ و امثالهم نشان داده می شود ولی اینها چه مفهومی دارند؟

اولین عدد سمت چپ یعنی ۱۰ یا ۷ یا ۸ یا ۶ قدرت بزرگنمایی دوربین و دومین عدد مبین قطر عدسی چشمی آن به میلیمتر است.

مثلا در دوربین ۳۰×۸ عدد ۸ بزرگنمایی دوربین و عدد ۳۰ قطر عدسی چشمی می باشد.

مجذور نسبت قطر عدسی چشمی بر بزرگنمایی را روشنایی نسبی می نامند.

مثال اگر دوربین را با دست بگیرید و به فاصله یک دست دور نگهداشته و داخل عدسی را نگاه کنید یک داره شفاف کوچکی را می بینید که آنرا مردمک  عدسی می نامند.

قطر این مردمک عدسی با خارج قسمت قطر عدسی چشم بر حسب میلیمتر به بزرگنمایی دوربین برابر است حال اگر این عدد را مجذور نمایید روشنایی نسبی بدست می آید.

بنابر این قطر دایره مردمک دوربین ۳۰×۶=پنج میلیمتر است: ۵=۶÷۳۰ و روشنایی نسبی آن ۲۵=۵×۵ یعنی بیست و پنج می باشد.

برای بدست آوردن قطر دایره مردمک عدد سمت راست دوربین را بر عدد سمت چب تقسیم میکنیم یعنی ۳۰ تقسیم بر ۶ که می شود ۵

وبرای تعیین روشنایی نسبی خارج قسمت که عدد پنج می باشد را در خودش ضرب می کنیم یعنی ۵×۵= که می شود ۲۵

خب حالا تا اینجا دانستید که دوربینهای ۳۰×۶ و ۳۵×۷ و ۴۰×۸ به یک اندازه و برابر است!

اگر مردمک چشم شما به عللی مانند ابری بودن یا سایه و روشنایی زیاد از حد کوچکتر و بزرگتر شود چشم انسان نمی تواند از روشنایی داخل دوربین که ان هم از مردمک عدسی چشمی خارج می شود استفاده نماید.

در حالت عادی دوربینها نامبرده شبیه هم هستند و دیدشان نیز تقریبا یکی است مثال یک دوربین ۳۵×۹ با قطر مردمک  ۳/۸ و روشنایی نسبی ۱۴/۴ به همان اندازه روشن و واضح است که یک دوربین ۵۰×۷ با قطر مردمک ۳/۸ و روشنایی نسبی ۵۰/۴ نشان میدهد.

البته این دوربینها باید از شرکتهای معتبر باشند و نه تبلیغ های دورغین!

اما در یک روز ابری و تاریک قطر مردمک چشم انسان بیشتر باز می شود با دوربین ۵۰×۷ که قطر مردمک چشمی آن ۷/۱ میلیمتر است اشیاء را خیلی واضحتر و روشن تر از دوربین نوع اول می توان دید.زیرا هرچه نسبت باز بودن مردمک چشم انسان به قطر مردمک عدسی دوربین بیشتر باشد تصویر اشیاء  واضحتر و بهتر دیده می شود.

البته فکر وزن دوربین هم باشید بعضی دوربینها مانند ۵۰×۷ و … وزنشان بسیار زیاد است و این دوربینها را دوربین شب نیز می نامند و اغلب در کشتیرانی و جاهایی که بخواهند در تاریکی شب و یا روشنایی کم اشیاء را به خوبی ببیند استفاده می کنند.

اگر مورد استفاده در دشتها و اتومبیل باشد مهم نیست ولی یادتان باشد که در کوه و شیبهای زیاد یک گرم وزن اضافه اشیاء ممکن است مشکل ساز باشد!

بنابرین بهترین دوربین دوربینی است که با وزن کم و میدان دید بیشتری داشته باشد.

میدان دید دوربین به آن قسمت از فضای خارج که از داخل دوربین دیده می شود گفته می شود،میدان دید دوربین دو نوع تعریف دارد:

یکی بوسیله زاویه بر حسب درجه و دیگری قطر میدان در فاصله ۹۰۰ متری مثلا زاویه رویت میدان دید دوربین ۳۰×۸ بوش ولمب برابر هشت درجه و بیست ونه دقیقه است.

و قطر میدان آن در فاصله ۹۰۰ متری ۱۳۵ متر می باشد.

در مورد دوربین ۳۵×۷ و ۳۵×۹ ساخت همان کارخانه، زاویه رویت میدان ۷ درجه و ۱۷ دقیقه و قطر میدان دید آن ۱۱۵ متر است.

هرچه میدان دایره شکلی که از داخل هر دوربین دیده می شود وسیع تر باشد از ان دوربین استفاده بیشتری می توان برد.

در کل نوع – وزن- میدان دید- و شرکت سازنده دوربین بسیار مهم است قبلا بعضی ها می گفتند یک دوربین خوب باید وقتی از بالا نگاه می کنی شصت پای خودتان را ببینید!

که البته صحت و غلط بودن این موضوع را من دقیق نمی دانم.

یادتان باشد بعضی دوربینهای ارزان قیمت در بازار هست که ابتدا دید روشنی دارد ولی بعد از یک سال دید دوربین تار می شود.

شرکتهای سازنده معروف زیاد هستند ولی معروفترین شان عبارتند از:

بوش ولمب در آمریکا- رس در انگلیس- هنسلوت و زایس و لایتز و استینر در آلمان بهترین کارخانجات سازنده دوربین های دو چشم می باشند.

---

پ ن :
برای دیدن پرندگان ( پرنده نگری ) دوربین دوچشمی راست بین مانند شکل بالا مناسب ترند .