پوشاك Clothing

پوشاك كوهپيمايي و كوهنوردي در انواع و اقسام گوناگون وجود دارد و بايد توجه داشت كه هيچ يك از انواع پوشاك خاصيت گرما زائي ندارند بلكه دماي بدن را حفظ و عايق بدن هستند .

سعي كنيد در پوشيدن پوشاك اصل پنجره دو جداره را رعايت كنيد بدين معني كه لايه لايه پوشيدن به مراتب مناسب تر از پوشيدن يك لباس ضخيم است .

  

پوشاك از نظر پوشيدن به سه لايه تقسيم مي شود :

1- لايه زيرين : پوششي است كه با پوست بدن در تماس است و بهتر است جنس آن از تركيبي از نخ و پلي استر تهيه شده باشد و كاملا بهداشتي باشد .

2- لايه مياني : پوششي است كه دماي بدن را در حد مطلوب حفظ مي كند و بايد داراي تنفس مطلوبي باشد .

3- لايه رويي : پوششي است كه به عنوان عايق به کار رفته و پوششهاي قبلي را در مقابل عوامل جوي مانند سرما ، رطوبت ، باد و ... حفظ مي كند .

ويژگيهاي پوشاك در كوهستان

* سبك و مقاوم باشند .

* داراي رنگ مناسب با محيط باشد . (استتار با محيط نباشد)

* چنانچه رطوبت بگيرد سريع خشك شود .

* داراي تنفس مطلوب باشد .

* مقاوم در مقابل عوامل جوي ( باد ، رطوبت ، سرما و ... ) باشد .

* از نظر اندازه خيلي جذب بدن و خيلي بزرگتر از بدن نباشد .

امروزه بيشتر پوشاك كوهستان را از دو نوع پارچه بنام پلار و گورتکس تهيه مي كنند .

 

 پـــــــــلار

 پارچه هاي پلار از كرك و پلي استر تهيه مي شوند و به جهت شكل فيزيكي اين پارچه گرماي بدن  در لا به لاي برآمدگي‏هاي اين پارچه حفظ مي گردد . اين پارچه نسبتاً سبك و مقاوم است و در صورت خيس شدن سريع خشك مي شود و بوي را به خود نمي‏گيرد .

گورتکس  Gore.tex

اين نوع پوشاک  از پارچه گورتکس که معمولاًاز سه لايه تشكيل شده، ساخته مي‏شوند که ويژگيهاي اصلي آن، عبور ذرات بخار تعرق بدن كه در اثر تحرك در كوهستان بوجود مي آيد به بيرون ، و جلوگيري از نفوذ باد و رطوبت ناشي از عوامل جوي به داخل مي باشد.       ( منافذ اين پارچه 2/0 ميكرون قطردارد در حاليكه اندازه هر قطره آب 2000 بار بزرگتراز منافذ اين پارچه مي باشد در نتيجه بخاربدن خارج و آب به داخل وارد نمي شود .

 

پوشاك پر     Down clothing

اين پوشاك از پر پرندگاني مثل قو تهيه مي شود و دماي بدن را به خوبي نگه مي دارد اين پوشاك بسيار سبك و حجم كمي را اشغال     مي كند به جهت اينكه اين پوشش خيلي سريع خيس مي شود و خيلي دير خشك مي شود عمدتاً در زمان استراحت و بيتوته از آن استفاده مي‏كنند.

مطلبی در خصوص جنس لایه گورتکس

     لایه گورتکس ترکیبی از دو ماده منحصر بفرد ترمو مکانیکی به ثبت رسیده است .یکی از این دو جزء تترا فلوئورو اتیلن خالص ePTFE))است که در هر اینچ مربع 9 میلیارد منفذ دارد . هر یک از این منافذ بسیار کوچکتر از یک قطره ریز آب( 20000 بار)امابسیار بزرگترازیک مولکول بخار آب(700 بار)است. قطره نمی تواند از منافذ لایه عبور کند ولی مولکول به صورت بخار قادر به عبور از آن است . قابلیت عبور بخار را " قابلیت تنفس " می نامند . جزء دیگر ماده ای است که روغن و چربی را بخود نمی گیرد (دافع چربی) و از آلوده شدن گورتکس به مواد چرب نظیر روغن های نفتی ,مواد غذایی,حشره کشها و دیگر مواد مضر جلوگیری می کند. برای ایجاد یک پوشش ضد آب و باد که در عین حال " قابلیت تنفس "را حفظ کند لایه گورتکس را روی پارچه های دیگر می پوشانند . پارچه های مجهز به پوشش گورتکس ضمن حفظ " قابلیت تنفس " ضد آب و ضد هوا نیز هستند .
ساده ترین گرتکس ضدآب اولیه ، دو لایه ایی بودند که لایه بیرونی آن نایلون یا پلی استر و لایه درونی آن پلی یورتان (PU)  می باشد . در اوایل عرض گورتکس لایه داخلی PU با لایه نازک غشایی تفلون ( fluoropolymer  ) پوشش داده شده بود . 

مرجع : سایت گرتکس  و    ویکی پدیا

• Moisture vapour escapes
• Rain and wind stay out
• Outer material
• GORE-TEX® membrane
• Lining

گرتکس مصرف شده در دستکش


گرتکس مصرف شده در تولید کفش

پ ن :

بسیاری از کوه نوردان از نفوذ آب به داخل گرتگس گلایه دارند ، گورتکس هایی که در ایران تولید شده نیز شرایط مناسبی را برای ضد اب بودن و تنفس کافی مهیا نمی کنند ، به نظر شما اشکال از کجاست ؟

زنجیر پلیمری PTFE

لايه بندي پوشاك

لایه بندی پوشاک

مقاله مرتبط : گرم ماندن در ورزشهای هوازی

راز گرم ماندن و راحتی در هوای آزاد چیست؟ بخصوص در هوای بسیار سرد.
جواب ان در لایه های پوشاک شما است . این درست که کلی به جمع آدمهای سرما زده در سال اضافه می شود اما همه نصف آنها بی احتیاط بوده اند . لایه یندی صحیح پوشاک به شما اجازه می دهد تا شما یک سیستم هوایی کوچک بسازید که بدن شما رو فرا بگیره و با رطوبت ، باد ، دمای هوا و نیروی بدنی شما هماهنگ باشه.

کوهنوردی در کشور ابران بدلیل اینکه هوا 4 فصل است با کوهنوردی در آلپ متفاوت است اما در هوای سرد شرایط یکسان این. حتی برای هوای گرم تابستانی نیز پوشاک با جنس خنک تر ساخته شده که از زودتر رطوبت آن خارج شود مانند بافت coolmax.

همانطور که می دانید امروزه سیستم لایه بندی 3 لایه پوشاک در کوهنوردی استفاده می شود :

لایه 1 : این لایه بدلیل ارتباط مستقیم با پوست بدن اهمیت زیادی دارد. لباس زیر شما همین لایه خواهد بود : شرت - جوراب - شلوار و بلوز یا تی شرت.وظیفه پوشاک در این لایه خروج رطوبت و عرق پوست به بیرون یا لایه بعدی می باشد. بدلیل اینکه آب رسانای خوبی برای گرما ایت ، پوشاک خیس یا نمناک گرمای ارزشمند بدن را خارج می کند. حتی در دمای بالای صفر هم این کار مناسب نیست.

در حال حاضر نخ و ابریشم و کتان برای این لایه استفاده نمی شود. امروزه بافت های جدید با مواد ترکیبی ساخته شده از پلی استر و پرو پیلن هسنتد. این مواد سبک ، نرم و قوی هستند . اآب کمی به خود جذب می کنند و به سرعت خشک می شوند. نکته اینکه پوشاک یک تکه با درز و دوخت ریز و صاف به پوست شما زیر بار کوله یا هارنس فشار وارد نمی کند.

لایه اصلی در باید با بدن شما تناسب داشته باشد و بیش از حد گشاد یا تنگ نباشد ، به زبان خودمون سایز تن باشه. معمولا استرچ

این گونه لباسها معمولا در 3 رده سبک ، معمولی و سنگین بافته می شوند و برای ورزشها و دمای هواهای مختلف بکار می رود . سبک برای گرما . سنگین برای هوای سرو که بافت آن تراکم بیشتری دارد . نوع متوسط برای ورزشهای هست که نیاز به کنترل رطوبت هوا داره و در اون حرکت و توقف وجود داره.

 

 

 

 

لایه 2 : این لایه هم عایق گرماست و هم باید تعریق لایه یک را به بیرون منتقل کند . برای کاهش اتلاف گرما ، این لایه باید توانایی برگشت گرمای تولیدی بدن را داشته باشد. . مواد ترکیبی از پشم مناسب این کار هسنتد چرا که در ساختار و بافت آنها مقداری فضای خالی وجود داره که مولکولهای هوای گرم رو نگه می داره . زیپ در این پوشاک مقدار هوا رو نتظیم می کنه. این لایه باید گرم و راحت باشه اما نباید خیلی نتگ باشد یا از نوع پشم خالص چرا که دیر خشک می شود.

بعضی از پوشاک windstooper , softshell خوبخود کار لایه 2 و 3 را در شرایط آب و هوایی مختلف انجام می دهند.

لایه 3 : این لایه از بدن در مقابل محیط طبیعی غیر عادی محافظت می کند. منظور از غیر عادی یعنی بادان ، رطوبت زیاد ، برف و باد و... می باشد. این پوشاک باید اجازه در جریان بودن هوا در زیر و خروج

تولید کنندگان و صاحبان مهم تکنولوژی بافت پوشاک :

• Berber™ Pile
• Event
• Gore-Tex®
• Helly Hansen LIFA
• Patagonia Capilene®
• Polartec Classics™
• Polartec® Power Dry®
• Windstopper®
• Coolmax

 از : ايران كوه

گرم نگه داشتن بدن در مناطق پربرف كوهستان

     كوهنوردي و كوهپيمايي ورزشي است كه شخص را با شرايط آب وهوايي مختلف مواجه مي‌كند. ممكن است كوهنورد در فصل تابستان به فاصله يك يا دو روز از درون شهرهاي گرم به داخل دره‌ها و قله‌هاي پوشيده از يخچال‌هاي طبيعتي و محيط‌هاي سرد پا بگذارد و يا در زمستان از محيط سرد قابل تحمل به مناطق بسيار سرد و يخبندان برسد و فعاليت خود را نظير صعود به قله‌ها يا سنگ‌نوردي بر روي ديوارهاي سنگي و ديواره‌هاي يخي آغاز كند. بنابراين حفظ گرماي بدن و جلوگيري از نفوذ سرما به داخل بدن از اصول حفظ و نگهداري سلامت بدن است. سرمنشأ بسياري از بيماري‌هاي كوهستان نظير ادم‌ريوي، ذات‌الريه، هايپوترمي و... سرما است. در اين مقاله انجام بعضي از كارها براي حفظ گرماي بدن و بعضي از كارها براي جلوگيري از نفوذ سرما به داخل بدن در موقعيت‌هاي مختلف توصيه مي‌شود. از آنجايي كه فصل زمستان نماد اصلي سرماست بيشتر توجه ما به اين فصل بوده و نمونه‌هايي ارايه شده نيز مربوط به اين فصل مي‌باشد هرچند كه سرماي شديد بعضي از مناطق در فصول ديگر هم وجود داشته و به زمستان ختم نمي‌شود.

1- هنگام حركت و صعود
گرم بودن بدن مهم‌تر از گرم شدن در مقابل آتش است. بنابراين زماني كه احساس مي‌كنيد بدن شما سرد مي‌شود لباس مناسب بر پوشش قبلي اضافه كنيد و لباسي بپوشيد كه گرماي بدن شما را حفظ كند و سرماي محيط خارج نيز به بدن شما نفوذ نكند. گرماي بدن از قسمت يقه لباس‌ها و گردن به مقدار زيادي خارج مي‌شود پس با بستن زيب لباس‌ها گرما را درداخل آنها حفظ كرده و از خارج شدن گرما و ورود هواي سرد به داخل لباس‌ها و در نهايت بدن جلوگيري نماييد. پارچه‌هاي نخي و كتاني بخار آب بدن را فورا جذب مي‌كنند و زماني كه اين نوع لباس‌ها دراثر فعاليت كوه‌نورد خيس مي‌شوند با كمي وزش باد عمل تبخير در آنها انجام مي‌گيرد و مقداري گرما را از محيط خود كه بدن انسان است مي‌گيرند بنابراين بدن احساس از دست دادن گرما يا احساس سرما مي‌كند. مدتي طول مي‌كشد تا لباس‌هاي نخي و مرطوب خشك شوند و به همان ميزان نيز بدن به مدت طولاني گرماي خود را از دست مي‌دهد. بنابراين سعي كنيد هنگام حركت، بدن بيش از حد معمول گرم نشود تا عرق كند زيرا پس از ايستادن لباس‌هاي خيس از عرق در اثر عمل تبخير گرماي بدن را مي‌گيرند و سبب سرد شدن بدن تا حد از كار افتادن و انقباض موقت عضله‌ها نيز مي‌شوند. اگر هنگام حركت احساس گرما مي‌كنيد دكمه لباس يا زيپ لباس خود را باز كنيد تا قبل از گرم شدن بيش از حد و عرق كردن بدن گرماي اضافي داخل لباس خارج شود و شما احساس راحتي كنيد.
بيشترين گرماي بدن از منطقه سربرهنه خارج مي‌شود پس براي جلوگيري از اين عمل گذاشتن كلاه توصيه مي‌شود واگر كلاهي باشد كه بتوان گوش‌ها را نيز بپوشاند بهتر است.
مواظب وزش باد باشيد. باد سريعا گرماي بدن را خارج كرده و سرما ايجاد مي‌كند پوشش ضدباد يا بادگير از اين عمل جلوگيري مي‌كند بايد توجه داشت كه هرچه باد شديدتر باشد ميزان سرماي ايجاد شده روي بدن بيشتر خواهد بود.
سعي كنيد لباس شما خشك باشد. لباس‌‌هاي خيس گرماي داخل لباس را زودتر از لباس خشك خارج مي‌كند. لباس بايد هواي داخل را خارج كند وبه اصطلاح تنفس كند بنابراين در انتخاب لباس توجه به اين نكته بسيار مهم و ضروري است پوشيدن لباس‌هاي ضدآب در بارش‌ باران‌هاي سنگين مانع نفوذ آب مي‌شوند ولي از داخل عرق مي‌كنند ولي لباس‌هاي ضدباران و ضدباد كه مانع عرق كردن بدن مي‌شوند در چنين مواقعي بهتر است از اين گونه لباس‌ها استفاده شود تا لباس‌هاي صددرصد ضدآب.
دستكش‌هاي چرمي گرم‌تر از دستكش‌هاي پشمي است و گرماي كمي از طريق د ست و نوك انگشتان هدر مي‌رود اما دستكش چرمي حساسيت و مهارت انگشتان را كم مي‌كند و اين فقط در قسمت نوك انگشتان است كه درسنگ‌نوردي مهم است ولي در كوه‌نوردي تاثيري ندارد.

2- هنگام استراحت
وقتي از حركت مي‌ايستيد فورا لباس گرم بپوشيد. صبر نكنيد تا پس از سرد شدن بدن لباس بپوشيد. حتما همراه خود لباس گرم داشته باشيد و زير كاپشن بپوشيد تا زماني كه كاپشن خود را درمي‌آوريد گرماي بدنتان خارج نشود. لباس‌هايي كه مي‌پوشيد بايد يك سايز بزرگ‌تر از معمول باشد و نبايد به بدن شما بچسبد. جليقه‌هاي معمولي براي اين كار خيلي مناسب هستند. لباس‌هاي ضدباد، ضدآب و لباس‌هاي الياف مصنوعي ضدباد از ورود سرما جلوگيري مي‌كنند. پوشيدن حتي يك لباس پشمي روي لباس سرتاسري ضدباد نازك باز هم براي گرم شدن بدن مفيد است.
از تنقلات گرمازا در تمامي مدت روز استفاده كنيد مانند كشمش، خرما، انجير، توت و غيره. اين نوع تنقلات كوه‌نورد را گرم نگه مي‌دارند. براي گرم شدن سريع و به دست آوردن انرژي از دست رفته از موادي كه داراي كربوهيدرات‌ها مي‌باشند بيشتر استفاده كنيد؛ اين نوع مواد سريعا عمل مي‌كنند و بهترين براي اين منظور مي‌باشند. ساندويچ‌هاي مربا بهتر از ساندويچ‌هاي پنير است. شكلات و آب‌نبات بهتر از انواع چيپس است. نوشيدني گرم براي گرم كردن بدن خيلي لازم است و مي‌توان با حمل يك فلاسك مناسب در طول برنامه روزانه از چاي گرم، قهوه و يا كاكائوي گرم استفاده كرد.
مستقيما روي زمين سرد و خيس ننشينيد حتي زماني كه شلوار واترپروف به تن داريد با نشستن در محل‌هاي سرد مقدار زيادي گرماي بدن سريعا از بدن خارج مي‌شود. براي نشستن از يك زيرانداز ابر فشرده يا يك وسيله عايق يا لباسي كه دركوله داريد استفاده كنيد تا ضمن نرم بودن محل نشيمن گرماي بدن نيز خارج نشود.
در هواي توفاني استفاده از سرپناه به مقدر قابل توجهي از خارج شدن گرماي بدن جلوگيري مي‌كند، سرپناه‌ها، چادرهاي موقتي با گنجايش 2 نفر تا 10 نفر نيز در گرم نگه داشتن بدن مفيد هستند. كوه‌نوردان و كوه‌پيمايان منفرد مي‌توانند با هم اقدام به برپاكردن چادر يا سرپناه بنمايند. دو نفر با همكاري هم مي‌توانند با استفاده از عصاي راه‌پيمايي يا چوبدست اسكي خود به عنوان دو تيرك و مقداري پارچه يك سرپناه دونفره ايجاد كنند. اين نوع سرپناه‌ها گرم نيستند ولي درهر حال از سرمازدگي و عواقب حاصل ازآن بهتر است.

3- هنگام برپايي چادر
توجه كنيد چادر خود را در قعر دره يا در پايين‌ترين نقطه منطقه برپا نكنيد زيرا هواي سرد مناطق اطراف به اين محل‌ها ريزش مي‌كنند و اين نقاط سردتر از مكان‌هاي ديگر خواهند بود. محل‌هايي كه رو به سمت شيب بالاي دشت يا دره است داراي هوايي كم و بيش بهتر از اعماق دره است. سعي كنيد در محلي چادر بزنيد كه در معرض وزش باد نباشد. محلي كه براي برپايي چادر انتخاب مي‌كنيد نبايد رو به پرتگاه باشد- محل چادر را در كنار ديواره‌هاي سنگي غيرريزشي يا انبوه درخت‌ها انتخاب كنيد تا در پناه آنها وزش باد اثر كمتري داشته باشد.
هنگام استراحت يا خواب يك بطري آب گرم مي‌تواند نوك پاهاي شما را گرم نگه دارد وگرماي بدن شما را حفظ كند ضمن آن كه همين بطري مي‌تواند در طي روز آب آشاميدني شما را تأمين كند.
از كيسه خواب خود به عنوان يكي از اقلام پوشيدني و گرم‌كننده استفاده كنيد. زماني كه مي‌خواهيد استراحت كنيد و يا هنگام مطالعه در داخل چادر و حتي هنگام غذا پختن يا خوردن آن مي‌توانيد به داخل كيسه خواب خزيده و بدن خود را گرم نگه داريد. براي آن كه قفسه سينه شما گرم بماند كيسه خواب را تا زيربغل بالا بكشيد و دهانه آن را جمع كنيد تا به پايين نلغزد. از كيسه خواب قبل از آن كه احساس سرما كنيد يا بدن شما سرد شود استفاده كنيد در اين حالت مقداري از گرماي بدن شما در داخل كيسه خواب باقي مي‌ماند. اگر احساس سرما مي‌كنيد با كمي قدم زدن يا دويدن گرماي بدن شما تأمين مي‌شود.
مقدار كمي سس تند و يا چاشني فلفل‌دار به غذاي خود اضافه كنيد اين سبب مي‌شود كه داخل بدن شما براي مدتي گرم شود ولي در استفادهاز چاشيني‌هاي تند نبايد افراط كرد.
وقتي به محل استقرار چادر يا كمپ خود رسيديد توجه كنيد قبل از آن كه احساس سرما كنيد فورا لباس‌هاي خيس خود را با لباس‌هاي خشك عوض كنيد. دقت كنيد! لباس‌هاي زير خيس بايد حتما عوض شود. زيرپيراهن پشمي خشك پوست بدن را زودتر گرم مي‌كند ولي آن را روي زيرپيراهن نخي خيس نپوشيد.
سعي كنيد غذاي گرم بخوريد يا از آشاميدني‌هاي گرم نظير چاي گرم- قهوه و كاكائوي گرم استفاده كنيد تا بدن شما در طول شب گرماي خود را بيشتر حفظ كند. غذاهايي كه داراي چربي مي‌باشد بدن را به تدريج گرم مي‌كند در صورتي كه كربوهيدرات‌‌ها نظير آب‌نبات و قند و... بدن را فورا گرم مي‌كند اما مدت آن طولاني نيست.

4- هنگام استراحت درشب
اگر هنگام استراحت در شب احساس سرما كرديد لباس‌هاي خشك مثل كلاه، جوراب پشمي و لباس پشمي اضافه بپوشيد. تنقلات مثل كشمش، خرما و غيره كمك مي‌كند بدن شما مدتي گرم بماند. خوراكي‌هاي كربوهيدرات‌دار نظير شكلات و آب‌نبات و ميوه‌هاي خشك مانند توت و انجير و غيره مي‌تواند بهترين خوراكي براي گرم كردن بدن شما باشد.
انجام ورزش‌هاي سبك مي‌تواند بدن شما را گرم نگه دارد. مي‌توانيد در داخل كيسه خواب انجام حركات موزون عضلاني و يا منقبض و آزاد كدرن عضلات خود مقداري گرما در بدن خود ايجاد كنيد حتي مي‌توانيد در داخل كيسه خواب با حركات پرس‌هاي بدن به وسيله دست‌ها و پاها، بدن خود را گرم نگه‌ كنيد.
با قرار دادن لباس‌هاي پشمي، اوركت و چيزهايي نظير آنها در اطراف كيسه خواب مانع نفوذ سرما به داخل كيسه خواب شويد ولي از قرار دادن پوشش‌هايي كه هوا از آن عبور نمي‌كند برروي كيسه خواب اجتناب كنيد زيرا اين نوع پوشش‌ها مانع تنفس كيسه خواب شده و بخار بدن را در داخل كيسه خواب محبوس مي‌كند و بدن عرق مي‌كند. نظير پارچه‌هايي كه براي حفاظت از باران از آن استفاده مي‌شود.
هنگام شب يك فانوس شمعي در داخل چادر روشن كنيد تا ضمن آن كه محل را روشن نگه مي‌دارد گرما نيز ايجاد مي‌كند.
از يك چادر دو تا سه نفره استفاده كنيد. يك چادر را دو يا سه كوه‌نورد بيشتر ازيك نفر گرم مي‌كنند. پس سعي كنيد در برنامه‌هاي گروهي از چادرهاي يك نفره كمتر استفاده كنيد.
اگر كيسه خواب شما كوتاه‌تر از بدن شماست مي‌توانيد از لباس‌هاي اضافي خود به عنوان بالش استفاده كنيد ضمن آن كه سر وبالا تنه شما نيز گرم مي‌ماند. بنابراين اگر كيسه خواب تا نزديك شانه‌هاي شما برسد كافي است و از لباس‌هاي اضافي مي‌توانيد براي قسمتي از بدن كه بيرون كيسه خواب قرار دارد استفاده كرده و با پوشيدن آنها از نفوذ سرما جلوگيري كنيد.
از زيراندازهاي ضخيم و ابرهاي فشرده براي خوابيدن روي زمين‌هاي يخ‌زده و خشك و يا پوشيده از برف و يخ استفاده كنيد. اگر هنگام شب احساس سرما كرديد با اضافه كردن لباس‌هاي پشمي غيرقابل استفاده بر ضخامت زيرانداز اضافه كنيد تا سرماي كمتري به داخل كيسه خواب نفوذ كند.

5- هنگام بيدار شدن صبح روز بعد
صبح روز بعد و پس از بيدار شدن سعي كنيد ابتدا لباس‌هاي گرم و خشك خود را در داخل كيسه خواب گرم كنيد و سپس آنها را بپوشيد. هنگام شب لباس‌هاي مرطوب از تعريق بدن خود را داخل كيسه خواب قرار دهيد تا آنها درطول مدت شب خشك و گرم شوند پس از پوشيدن لباس از كيسه خواب خارج شويد. در مناطقي كه تماماً پوشيده از برف مي‌باشد و دماي صبحگاهي چندين درجه زير صفر است نبايد بدن را مستقيماً در معرض سرماي صبحگاهي قرار دهيد زيرا سبب سرد شدن مجراهاي تنفسي و ريه‌ها و ديگر اعضاي بدن مي‌شود كه عواقب آزاردهنده‌اي به همراه خواهد داشت. رعايت نكات فوق كمك مي‌كند تا كوه‌نورد هنگام اجراي برنامه‌هاي زمستاني يا اجراي برنامه در مناطق سردسير و پوشيدن از برف ايمني بيشتري برخوردار شود.

 

از: وارطان زاکاریان

نکاتی در مورد گرتکس

یکی از مشکلاتی که کوهنوردها و طبیعت گردان حرفه ای دارن، خیس شدن بدن در اثر عرق کردنه که باعث میشه در توقف ها احتما سرماخوردگی افزایش پیدا کنه. این مشکل سال ها کوهنرودان را اذیت می کرد تا اینکه طی سالهای نه چندان دور پارچه ای با خواص جالب اختراع شد که تحولی در ورزش کوهنوردی و مشابه اوون ایجاد کرد.
برای اینکه بفهمیم این پارچه چیه اول باید کمی در مورد لباس های معمولی و همچنین بادگیر بدونیم. لباس های معمولی پارچه هایی نخی، پنبه ای و الیاف مشابه هستن که به بدن اجازه تنفس می دن. اما همونطور که عرق بدن می تونه از این پارچه ها خارج بشه به همون میزان رطوبت بیرون هم می تونه وارد بشه. یعنی اگر شما در معرض بارون و برف قرار بگیرید لباس ها و بدن خیس میشه. پس این لباس ها به درد کوهنوردی نمی خورن.
بادگیرها و پانچوها بر عکس لباس ها معمولی از هیچ جهتی اجازه انتقال رطوبت نمی دن به همین دلیل بدن توسط عرق خودش خیس میشه. اما گرتکس ها طرز کارشون ترکیبی از این دوتاست. یعنی به عرق بدن اجازه خروج می دن اما به رطوبت بیرون اجازه ورود نمی دن. شاهکاره نه؟ 8-)

نقاط قوت
1- تمام توضیحات بالا نقاط قوت این لباس ها بود ;)

نقاط ضعف:
1- قیمت:
قیمت این پارچه ها هنوز خیلی زیاده. به همین دلیل قیمت کابشن ها و شلوارهایی که از این جنس هستن هم خیلی زیاده. یه کابشن گرتکس تقریبا خوب حدود 70-80 تومن قیمت داره که البته فقط یک لایه نازکه و برای گرم شدن باید فکری به حال خودتون بکنید :?

2- عدم مقاومت در مقابل بارندگی شدید:
این لباس ها در مقابل بارندگی شدید مقاوم نیستن و آب به داخل نفوذ پیدا
می کنه. البته این قضیه برا کوهنوردها مشکلی نیست. چون کمتر در کوه بارون
میاد. اما برا طبیعت گردها مشکل بزرگیه :?

3- عدم تبخیر در شرایط سکون هوا:
در صورتی که باد اندکی وجود نداشته باشه عرق بدن بخار نمیشه. یعنی باز هم مشکل خیس شدن بدن وجود خواهد داشت. این مشکل در کوه بروز می کنه. یعنی هوا به اندازه ای سرده که باید حتما لباس بپوشی ولی باد نمیاد و به همین دلیل از تو عرق می کنی و عرق خشک نمیشه.


بخریم یا نه؟
این بحث زیاد پیش اومده که این لباس ها می ارزه یا نه. به نظر من اگر شما کوهنورد حرفه ای هستید حتما باید بخرید. چون غیر از این لباس، گزینه دیگه ای ندارید. اما اگر کوهنورد حرفه ای نیستید و یا طبیعت گرد هستید و پول براتون ارزش داره نگیرید یا یه جنس معمولی بگیرید. جنس معمولی این لباس ها 30-40 تومنی هم پیدا میشه. تعریق خوبی داره اما مقاومتش در برابر بارون کمتره.
در بارون کم که جواب می ده. در بارون شدید هم که نه این گورتکس و نه هیچ گورتکس دیگه ای دوام نمیاره. پس پولتونو دور نریزید.

پوشاک کوهنوردی

انواع پوشاک کوهستانی و ورزشهای هوازی ( بالاتنه) در سیتم پوشاک 3 لایه

هدف این مقاله سیتم 3 لایه است چرا که تکنولوژی و متد روز می باشد
مقالات مرتبط: در مورد پر / لایه بندی پوشاک / گرم ماندن

پوشاک گرم زیر Base Layer And Thermal Under Wear

همانطور که می دانید در سیتم 3 لایه ؛ پو شاک لایه اول عرق و رطوبت را از پوست شما به خارج هدایت می کند.این پوشاک اغلب سبک و بادوام هستند و به سرعت خشک می شوند.بیشتر آستین بلند و گرم و لطیف هستند تا بالا تنه و دستان شما را حفظ کنن.

 

 

 

 

تی شرتها - آستین بلند و کوتاه Short And Long Sleeves T-shirts

از پوشاک مورد علاقه و پر مصرف عموم مردم که معمولا جنس آنها کتان است که جاذب آب می باشد و بیشتر در هوای گرم بکار می رود.

 

 

 

بلوز های دگمه دار Button down T-shirts

لباس محبوب برای کاربردهای معمولی با تهویه مناسب.با دوام و سبک هستند و بیشتر برای هوای گرم استفاده می شوند . معمولا تهویه مناسبی دارند و به دلیل وجود دگمه راحت پوشیده می شوند.

 

 

ژاکت و بلوز های پشمی Fleece Shirts and Jackets

اینها بیشترین کاربرد در پوشاک عایق را دارند و معمولا لایه 2 هستند. خاصیت جذب رطوبت از لایه زیرینو انتقال به لایه بهدی یا هدایت به خارج باید در آنها وجود داشته باشد. بعضی از آنها نسبت به عوامل خارجی مثل آب و باد مقاوم هستند اما در هوای صاف بسیار عالی و مناسب هستند و می توانید بدون لایه 3 فعالیت نمایید..تنوع آنها بسیار زیاد است

 

ژاکت و بلوز های بافت نرم Soft Shell Jackets

این پوشاک ترکیبی از لایه 2 و 3 هستند ( معمولا) و خاصیت ضد آب بودن نسبت به Hard Shell هادر آنها پایین تر است؛ اما قابلیت تعریق و تنفس (Breathability) در آنها بالاست و انعطاف و لطیفی خاصی دارند.حجم زیادی ندارند و در تن راحت هستند. کاربرد انها برای گرم نگه داشتن بالا تنه در ورزشهایی است فعالیت بالا تنه بیشتر از پایین تنه است مانند بولدرینگ،سنگ نوردی و حتی اسکی.

 

 

کاپشنهای هارد شل Hard Shell Jackets بافت سفت

برای تکمیل سیستم 3 لایه به یک لباس با قابلیت های ضد آب بودن و تعریق مناسب نیاز داریدکه مقابل عواملی خارجی باد و آب مقاوم باشد. به آنها Shell یا پوسته هم می گویند. معمولا خیلی ضخیم نیستد. سبک و معمولا رنگ روشن هستند. کلاه دار های این پوشاک طرفدار بیشتری دارد چرا که در باد و باران واقعا مفید هستند. این ها نیز از بافتهای مختلف تهیه می شوند و تنوع بسیار زیادی برای کاربردهای مختلف دارند..بهتر است در هنگام خرید به نوع فعالیت خود دقت نمایید

 

کاپشن پر Down Jackets

همچون کیسه خواب که گرم ترین پناه کوهنوردان است ، پوشاک پر نیز برای فعالیت و استراحت در دماهای پایین و بسیار کم مناسب ترین جنس می باشد.حجم زیاد پر و پوسته نازک باعث می شود تا با مچاله کردن آن حجم کمی در کوله پشتی اشغال کند و وزن نسبتا کمی دادد.البته کیفیت و نوع روکش نیز تاثیر گذار است .
پر بهترین گرما را دارد و نسبت به مواد مصنوعی گران تر است و مراقبت بیشتری می طلبد. واحد مقیاس پر اینچ مکعب در اونس می باشد - cuin
نکته در مورد پوشاک پر و کیسه خواب اینکه دماهای درج شده روی لوازمی از این دست تقریبی می باشد و حد واقعی به تناسب اندام ، چربی ، مقاومت بدن ؛ رژیم غذایی ، سطح ورزشی شما و نوع پوشاک مربوط می باشد.

 

پوشاک تمام تنه Full Body Suits

ترکیب کاپشن و شلوار پر اما یکسره مثل لباس کار!می پرسید چه فایده داره؟

در دماهای بسیار پایین ، باد شدید ، ارتفاعات بالا و.. مثل هیمالیا تعویض لباس ممکنه صعود شما رو تعطیل کنه و این پوشاک لازم است. به دلیل یک تکه بودن گرما در بدن شما بهتر پخش می شود و معمولا گران قیمت هستند.

 

 

پوشاک ضد باران Rain Wear Jackets

امروزه برای زندگی و ورزش در هوای مرطوب یا بارانی از این پوشاک استفاده می شود. هر چند در کشور ما کاربرد کمتری دارد..

پارچه و بافت آنها معمولا از PVC است که مستهد پاره شدن است. پارچه های ضخیمتر Tightly-woven با لایه داخلی Polyurethane بهتر هستند.انواع ضخیم تر آن روکش نایلون Nylon ضخیم تری دارند و ضد خراش هستند..نکته اینکه polyurethane مناسب فعالیت ورزشی نیست چرا که عایق است و تعریق ندارد.و در دمای پایین باعث سرمازدگی می شود.

 

هدف از تولید و ارتقا بافت پوشاک در ورزشهای هوازی مشترک است و آن گرم و خشک نگه داشتن بدن و محافظت از عوامل بیرونی مثل بادو آب است.البته بافتهای خاصصی نیز وجود دارند تا بدن را خنک نگه دارند پس عامل گرما نیز مهم است.

برقراری تعادل گرمایی

مردم معمولا با واژه "لباس گرم" به یاد لباسهای ضخیم ؛ کاپشن ؛ پلیور و .. می افتند. اگرچه آنها دمای بدن را زیاد نمی کنند اما باعث پایداری بیشتر دمای بدن می شوند تا گرمای کمتری هدر برود .در حال استراحت هرچه بیشتر بپوشید گرمای کمتری هدر می دهید.

خشک بمانید

با خشک نگه داشتن پوست خود از اتلاف گرمای بدن جلوگیری نمایید. این کار 2 بخش است

* حفاظت در مقابل عوامل بیرونی
* انتقال عرق و رطوبت بدن

محافظت و لایه بندی

پوست بدن یک شگفتی است اما مقاومت زیادی ندارد.نیازی به توضیح نیست که ورزشهای هوازی از جمله کوه نوردی و سنگ نوردی خطراتی برای پوست دارد از جمله UV.
این پوشاک و بافتها و سیتمها برای محافظت و سلامت بدن ما بوجود امده اند . با انتخاب صحیح و نگهداری مناسب به بدن خود سلامتی بدهید.

پشم - Fleece

کمتر کوهنوردی امروزه لباسی از جنس fleece یا پشم پلی استر ندارد.اینها زود خشک می شوند، هنگام رطوبت هم گرما دارد. و با بافتهای دیگر قابلیت تطبیق دارد.
پلی استر و پشم تا هنگامی که خراب شوند خاصیت خود را حفظ می کنند .جنس نامرغوب خرد شده و نخ نما می شود.برای تمامی پوشاک بدن از سر تا پا کاربرد دارد

پوشاک ضد باد - wind Wear Jackets

برای هوازی با بازده بالا استفاده می شود. کوهنوردی ؛ دو، دوچرخه سواری مناسب است. در هوای خشک و سرد این پوشاک محافظ ارزان تر و راحت تری از hard Shell ها هستند.نم را پس می زنند اما ضد اب نیستند

سالهای پیش از این لباس کوهنوردی یک کاپشن سبز بود و یک کلاه. اما امروزه همه چیز تفاوت کرده از جمله کاپشن!
امروزه تفاوت بین مد Fashion و کارآیی Performance کمی مات و غیر شفاف شده است.مد وارد ورزش شده و توجه به رنگ و طراحی یک جنبه از اصل انتخاب می باشد.. جدای از تولیدات فانتزی و تولیدات تقلبی ترکیب مد و تکنولوژی برای خوب ساختن پیش می رود.

تنها اصلی که تغییر نکرده همان لایه سوم پوشاک است که برای محافظت در مقابل عوامل بیرونی می باشد. اما قابلیت مهمی مثل تنفس به آن اضافه شده است.

ضد آب بودن

توجه نمایید: هیچ استانداردی در این مورد وجود ندارد که بگوید یک لباس ضد آب با قابلیت تنفس یعنی چه!
بطور کلی اگر یک پارچه بتواند یک ستون 150 سانتی متری آب را پس نزند ضد آب اسن.نایلون هم ضد آب است! اما پارچه باید تعریق داشته باشد.. جدا از این قضیه درز ها و زیپ ها نیز باید آب بندی شوند. امروزه 99 درصد پوشاک حرفه ای آستر ندارند چراکه خود باعث جلوگیری از تعریق می شوند..

تنفس Brerathability - تعریق Ventilation

حتی هنگام استراحت در طول روز یک فرد 500 cc یا نیم لیتر آب از دست می دهد. برای رها کردن این رطوبت هنگام ورزش بافت پارچه باید این خاصیت را داشته باشد..

ضد باد بودن

باد مقدار قابل توجهی از دمای بدن و انرژی را تحت تاثیر قرار می دهد. بطور کلی اگر آن ستون آبی که بالا گفته شد اگر 10 متر باشد هم ضد آب است هم ضد باد.اگر پوشاکی ضد آب است ضد باد هم هست.. باد روی لایه روکش و بیرونی پوشاک و کیفیت آن تاثیر گذار است.!

از : ایرانکوه

پلار : (پولار)

امروزه گروهی از كاپشن ها و پلوورهای جدید تحت نام پلار به بازار آمده اند.این منسوجات كه به سرعت جای خود را در میان پوشاك طبیعت باز كرده اند، خواص بسیاری دارند كه در مجموع توانسته اند به عنوان یكی از بهترین منسوجات جایگزین بسیار خوبی برای پوشاك تهیه شده از لیفهای طبیعی محسوب شوند.

پارچه های پلار با تركیبی ار كرك مصنوعی و یك لایه پایل (پنبه ای) به گونه ای طراحی شده است كه جذب رطوبت بدن وانتقال آن به سطح بیرونی لباس بسیار آسان انجام می پذیرد. لیفهای كوچك روی سطح این الیاف باعث می شود كه بین الیاف و پوست بدن فاصله ای ایجاد شده و به پوست نچسبد و یك لایه نازك هوا اجازه دهد كه رطوبت ناشی از تحرك بصورت بخار به الیاف اصلی برسد و الیاف اصلی نیز به سرعت آنرا به بیرون منتقل كنند . این پارچه در مقابل باد و باران تا حد زیادی مقاوم هستند . از خواص دیگر پوشاك پلار خشك شدن سریع ، دوام زیاد، مقاومت در برابر كپك زدگی و عدم جذب بوی عرق بدن را می توان ذكر كرد. پارچه پلار چنانچه صحیح شسته شود هیچگاه چین خورگی و چروك پیدا نمی كند و از فرم نمی افتد . ضمناً چون این پارچه ها رطوبت را در خود نگه نمی دارند در نتیجه در موقع خیس شدن سنگین نمی شوند.

از: کوهنورد

 

انواع پوشاک کوهستانی و ورزشهای هوازی ( بالاتنه) در سیتم پوشاک 3 لایه

هدف این مقاله سیتم 3 لایه است چرا که تکنولوژی و متد روز می باشد
مقالات مرتبط: در مورد پر / لایه بندی پوشاک / گرم ماندن

پوشاک گرم زیر Base Layer And Thermal Under Wear

همانطور که می دانید در سیتم 3 لایه ؛ پو شاک لایه اول عرق و رطوبت را از پوست شما به خارج هدایت می کند.این پوشاک اغلب سبک و بادوام هستند و به سرعت خشک می شوند.بیشتر آستین بلند و گرم و لطیف هستند تا بالا تنه و دستان شما را حفظ کنن.

 

 

 

 

تی شرتها - آستین بلند و کوتاه Short And Long Sleeves T-shirts

از پوشاک مورد علاقه و پر مصرف عموم مردم که معمولا جنس آنها کتان است که جاذب آب می باشد و بیشتر در هوای گرم بکار می رود.

 

 

 

بلوز های دگمه دار Button down T-shirts

لباس محبوب برای کاربردهای معمولی با تهویه مناسب.با دوام و سبک هستند و بیشتر برای هوای گرم استفاده می شوند . معمولا تهویه مناسبی دارند و به دلیل وجود دگمه راحت پوشیده می شوند.

 

 

ژاکت و بلوز های پشمی Fleece Shirts and Jackets

اینها بیشترین کاربرد در پوشاک عایق را دارند و معمولا لایه 2 هستند. خاصیت جذب رطوبت از لایه زیرینو انتقال به لایه بهدی یا هدایت به خارج باید در آنها وجود داشته باشد. بعضی از آنها نسبت به عوامل خارجی مثل آب و باد مقاوم هستند اما در هوای صاف بسیار عالی و مناسب هستند و می توانید بدون لایه 3 فعالیت نمایید..تنوع آنها بسیار زیاد است

 

ژاکت و بلوز های بافت نرم Soft Shell Jackets

این پوشاک ترکیبی از لایه 2 و 3 هستند ( معمولا) و خاصیت ضد آب بودن نسبت به Hard Shell هادر آنها پایین تر است؛ اما قابلیت تعریق و تنفس (Breathability) در آنها بالاست و انعطاف و لطیفی خاصی دارند.حجم زیادی ندارند و در تن راحت هستند. کاربرد انها برای گرم نگه داشتن بالا تنه در ورزشهایی است فعالیت بالا تنه بیشتر از پایین تنه است مانند بولدرینگ،سنگ نوردی و حتی اسکی.

 

 

کاپشنهای هارد شل Hard Shell Jackets بافت سفت

برای تکمیل سیستم 3 لایه به یک لباس با قابلیت های ضد آب بودن و تعریق مناسب نیاز داریدکه مقابل عواملی خارجی باد و آب مقاوم باشد. به آنها Shell یا پوسته هم می گویند. معمولا خیلی ضخیم نیستد. سبک و معمولا رنگ روشن هستند. کلاه دار های این پوشاک طرفدار بیشتری دارد چرا که در باد و باران واقعا مفید هستند. این ها نیز از بافتهای مختلف تهیه می شوند و تنوع بسیار زیادی برای کاربردهای مختلف دارند..بهتر است در هنگام خرید به نوع فعالیت خود دقت نمایید

 

کاپشن پر Down Jackets

همچون کیسه خواب که گرم ترین پناه کوهنوردان است ، پوشاک پر نیز برای فعالیت و استراحت در دماهای پایین و بسیار کم مناسب ترین جنس می باشد.حجم زیاد پر و پوسته نازک باعث می شود تا با مچاله کردن آن حجم کمی در کوله پشتی اشغال کند و وزن نسبتا کمی دادد.البته کیفیت و نوع روکش نیز تاثیر گذار است .
پر بهترین گرما را دارد و نسبت به مواد مصنوعی گران تر است و مراقبت بیشتری می طلبد. واحد مقیاس پر اینچ مکعب در اونس می باشد - cuin
نکته در مورد پوشاک پر و کیسه خواب اینکه دماهای درج شده روی لوازمی از این دست تقریبی می باشد و حد واقعی به تناسب اندام ، چربی ، مقاومت بدن ؛ رژیم غذایی ، سطح ورزشی شما و نوع پوشاک مربوط می باشد.

 

پوشاک تمام تنه Full Body Suits

ترکیب کاپشن و شلوار پر اما یکسره مثل لباس کار!می پرسید چه فایده داره؟

در دماهای بسیار پایین ، باد شدید ، ارتفاعات بالا و.. مثل هیمالیا تعویض لباس ممکنه صعود شما رو تعطیل کنه و این پوشاک لازم است. به دلیل یک تکه بودن گرما در بدن شما بهتر پخش می شود و معمولا گران قیمت هستند.

 

 

پوشاک ضد باران Rain Wear Jackets

امروزه برای زندگی و ورزش در هوای مرطوب یا بارانی از این پوشاک استفاده می شود. هر چند در کشور ما کاربرد کمتری دارد..

پارچه و بافت آنها معمولا از PVC است که مستهد پاره شدن است. پارچه های ضخیمتر Tightly-woven با لایه داخلی Polyurethane بهتر هستند.انواع ضخیم تر آن روکش نایلون Nylon ضخیم تری دارند و ضد خراش هستند..نکته اینکه polyurethane مناسب فعالیت ورزشی نیست چرا که عایق است و تعریق ندارد.و در دمای پایین باعث سرمازدگی می شود.

 

هدف از تولید و ارتقا بافت پوشاک در ورزشهای هوازی مشترک است و آن گرم و خشک نگه داشتن بدن و محافظت از عوامل بیرونی مثل بادو آب است.البته بافتهای خاصصی نیز وجود دارند تا بدن را خنک نگه دارند پس عامل گرما نیز مهم است.

برقراری تعادل گرمایی

مردم معمولا با واژه "لباس گرم" به یاد لباسهای ضخیم ؛ کاپشن ؛ پلیور و .. می افتند. اگرچه آنها دمای بدن را زیاد نمی کنند اما باعث پایداری بیشتر دمای بدن می شوند تا گرمای کمتری هدر برود .در حال استراحت هرچه بیشتر بپوشید گرمای کمتری هدر می دهید.

خشک بمانید

با خشک نگه داشتن پوست خود از اتلاف گرمای بدن جلوگیری نمایید. این کار 2 بخش است

* حفاظت در مقابل عوامل بیرونی
* انتقال عرق و رطوبت بدن

محافظت و لایه بندی

پوست بدن یک شگفتی است اما مقاومت زیادی ندارد.نیازی به توضیح نیست که ورزشهای هوازی از جمله کوه نوردی و سنگ نوردی خطراتی برای پوست دارد از جمله UV.
این پوشاک و بافتها و سیتمها برای محافظت و سلامت بدن ما بوجود امده اند . با انتخاب صحیح و نگهداری مناسب به بدن خود سلامتی بدهید.

پشم - Fleece

کمتر کوهنوردی امروزه لباسی از جنس fleece یا پشم پلی استر ندارد.اینها زود خشک می شوند، هنگام رطوبت هم گرما دارد. و با بافتهای دیگر قابلیت تطبیق دارد.
پلی استر و پشم تا هنگامی که خراب شوند خاصیت خود را حفظ می کنند .جنس نامرغوب خرد شده و نخ نما می شود.برای تمامی پوشاک بدن از سر تا پا کاربرد دارد

پوشاک ضد باد - wind Wear Jackets

برای هوازی با بازده بالا استفاده می شود. کوهنوردی ؛ دو، دوچرخه سواری مناسب است. در هوای خشک و سرد این پوشاک محافظ ارزان تر و راحت تری از hard Shell ها هستند.نم را پس می زنند اما ضد اب نیستند

سالهای پیش از این لباس کوهنوردی یک کاپشن سبز بود و یک کلاه. اما امروزه همه چیز تفاوت کرده از جمله کاپشن!
امروزه تفاوت بین مد Fashion و کارآیی Performance کمی مات و غیر شفاف شده است.مد وارد ورزش شده و توجه به رنگ و طراحی یک جنبه از اصل انتخاب می باشد.. جدای از تولیدات فانتزی و تولیدات تقلبی ترکیب مد و تکنولوژی برای خوب ساختن پیش می رود.

تنها اصلی که تغییر نکرده همان لایه سوم پوشاک است که برای محافظت در مقابل عوامل بیرونی می باشد. اما قابلیت مهمی مثل تنفس به آن اضافه شده است.

ضد آب بودن

توجه نمایید: هیچ استانداردی در این مورد وجود ندارد که بگوید یک لباس ضد آب با قابلیت تنفس یعنی چه!
بطور کلی اگر یک پارچه بتواند یک ستون 150 سانتی متری آب را پس نزند ضد آب اسن.نایلون هم ضد آب است! اما پارچه باید تعریق داشته باشد.. جدا از این قضیه درز ها و زیپ ها نیز باید آب بندی شوند. امروزه 99 درصد پوشاک حرفه ای آستر ندارند چراکه خود باعث جلوگیری از تعریق می شوند..

تنفس Brerathability - تعریق Ventilation

حتی هنگام استراحت در طول روز یک فرد 500 cc یا نیم لیتر آب از دست می دهد. برای رها کردن این رطوبت هنگام ورزش بافت پارچه باید این خاصیت را داشته باشد..

ضد باد بودن

باد مقدار قابل توجهی از دمای بدن و انرژی را تحت تاثیر قرار می دهد. بطور کلی اگر آن ستون آبی که بالا گفته شد اگر 10 متر باشد هم ضد آب است هم ضد باد.اگر پوشاکی ضد آب است ضد باد هم هست.. باد روی لایه روکش و بیرونی پوشاک و کیفیت آن تاثیر گذار است.!

از : ایرانکوه

پوشاک کوهنوردی

مقدمه:

همان مطلبی که بارها به شیوه های گوناگون شنیده اید یا مطالعه کرده اید. پوشاک در کوهنوردی در حال حاضر یک صنعت تخصصی ، یک بازار پر رونق اقتصادی و یک ضرورت غیر قابل انکار در کوهنوردی به خصوص در برنامه های زمستانی و ارتفاعات بلند است.

بررسی :

استفاده از پوشاک کوهنوردی برای رسیدن به ایده آلهای زبر است:

خشک ، گرم ، راحت و سالم ماندن با لباسهایی کم حجم تر و سبک تر تا جای ممکن در طول اجرای برنامه کوهنوردی و به طبع هر چه پوشاکی که انتخاب می کنیم دقیق تر و تخصصی تر باشد به این اهداف بیشتر نزدیک خواهیم شد و البته هزینه های گزاف تری نیز باید پرداخت کنیم.

دسته بندی سنتی پوشاک کوهنوردی:

اکثر کوهنوردان با واژه هایی چون لایه اول یا بیس (base layer) ، لایه میانی (middle layer)  و لایه بیرونی ، گورتکس (outer layer , out shell) آشنایی دارند . این تقسیم بندی چندین سال است که در تقسیم بندی پوشاک کوهنوردی به 3 طبقه جدا استفاده می شود. هرکدام از لایه ها وظیفه تامین دسته به خصوصی از اهداف استفاده از لباس کوهنوردی را بر عهده دارند که بدین شکل است : لایه اول برای خشک و تمیز نگاه داشتن بدن در طول فعالیت ، لایه دوم برای حفظ گرما و تامین دمای مناسب بدن چه در طول فعالیت و چه به هنگام استراحت در کمپ یا توقف ها ، لایه سوم و بیرونی جهت محافظت از باد ، باران و برف .

لایه اول :

این پوشاک شامل پیراهن ، شلوار ، دستکش ، کلاه و حتی جوراب می شود. پوشاک این گروه در تماس مستقیم با بدن و پوست بوده و وظیفه انتقال رطوبت بدن ناشی از تعرق از پوست به بیرون لباس ( و لایه های بعدی) را بر عهده دارند تا بدن ما تا جای ممکن خشک بماند. در مدلهای فنی و گران قیمت تر خاصیت ضد باکتری و میکروبی نیز به این لباسهای اضافه شده تا از بروز بیماری به خصوص بیماری های پوستی جلوگیری کند زیرا که ممکن است در یک برنامه صعود به ارتفاعات بلند در مدت زمان طولانی امکان استحمام برای کوهنورد وجود نداشته باشد. نکته اصلی پوشاک لایه جذب بودن یا همان استرچ بودن آنهاست. حتما هر پوشاکی از کلاه تا دستکش برای این لایه انتخاب می کنید باید جذب بدن شما باشد مانند لباس غواصی تا به شما آزادی عمل و راحتی در کار را بدهد و با تماس نزدیک تر با سطح پوست سریع تر رطوبت بدن شما را گرفته و شما را خشک نگه دارد. اگر دقت کرده باشید اکثر لباسهای لایه اول کوهنوردی به رنگ مشکی یا رنگی تیره است. دلیل آن این است که هر چه رنگ لباس تیره تر باشد خاصیت محافظت از اشعه ماورای بنفش آن همان SPF بیشتر می شود و بدن شما بیشتر محافظت خواهد شد به طوری که رنگ مشکی 5 برابر رنگ سفید این خاصیت را دارا است. اگرچه معمولا روی این لایه ما از لایه های دوم ویا سوم نیز استفاده می کنیم اما بسیار پیش می آید حتی در یک برنامه زمستانی به دلیل تابش مستقیم آفتاب روی سطوح پر برف و درخشان در یک هوای صاف و بدون باد با اندکی فعالیت روز گرم و پر حرارتی را تجربه می کنیم و تنها چیزی که بر تن داریم لایه های اول است و در این حالت از آسمان توسط خورشید و از زمین توسط انعکاس اشعه توسط برفها در معرض آسیبهای شدید اشعه ماورای بنفش هستیم به خصوص که در ارتفاعات شدت این اشعه نیز به خاطر غلظت کمتر هوا بیشتر است و اینجاست که رنگ مشکی و خاصیت ضد اشعه بودن لباس ارزش خود را به خوبی نشان می دهد.

یکی از مهمترین پوشاکی که به نظر من در کوهنوردی زیاد جدی گرفته نمی شود ولی بسیار بسیار حیاتی است استفاده از دستکش لایه اول در برنامه های زمستانی است. بارها شده که می بینیم کوهنوردان دستکشهای گرانقیمت و ضخیم کوهنوردی خریداری می کنند ولی در زیر آن دستکش جذب لایه اول استفاده نکرده اند و همین افراد در حین برنامه به دلیل اینکه برای برخی کارهای ریز و ظریف نمی توانند با دستکش ضخیم خود کار را انجام دهند یا از انجام آن کار که ممکن است ضروری باشد یا ارزشمند صرف نظر می کنند و یا با در آوردن دستکش و در معرض سرما زدگی قرار دادن دست با ریسکی بالا کار را انجام می دهند در حالیکه اگر در زیر دستکش ضخیم و گرم خود از یک جفت دستکش لایه اول جذب نیز استفاده کنند می توانند با خیالی آسوده و بدون نگرانی از سرمازدگی دست ، دستکش ضخیم را در آورده و کار چند دقیقه ای خود را بدون استرس و تحمل سرما به دقت انجام دهند. کارهایی مثل در آوردن خوراکی و آب از جیب یا کوله پشتی ، مرتب کردن وسیله ای که به کوله پشتی بسته ایم ، برپایی یا جمع کردن چادر ، بستن یا محکم کردن بند کفش و یا کرامپون ، عکاسی و فیلمبرداری از صحنه ها  و زیبایی های مسیر به خصوص بر روی قله .

از موارد مهم دیگر استفاده از کلاه ضد طوفان از نوع لایه اول است . استفاده از کلاههای ضد طوفان که حالت جذب ندارند باعث می شوند که کوهنورد احساس راحتی به هنگام استفاده از آنرا نداشته باشد و به خصوص در شرایط طوفان و باد با حرکت و ایجاد ضربه روی صورت کوهنورد ایجاد ناراحتی و استرس کند . کلاه ضد طوفان ذاتا پوشاک راحت و دلخواهی نیست پس حداقل راحت ترین نوع آنرا که از نوع لایه اول و جذب است انتخاب کنید تا زجر کمتری بکشید به خصوص اینکه اصولا این وسیله را در شرایط سخت استفاده می کنیم. از آنجا که لباس بیرونی ما دارای کلاه هستند جهت جلوگیری از نفوذ باد و باران  و افزیش گرما از آنها کمک می گیریم .

پیراهن و شلوار لایه اول در دو مدل زمستانی و تابستانی تولید می شوند . در نوع تابستانی  که فوق العاده سبک است خاصیت گرمایی در نظر گرفته نشده بلکه تبادل هوا بیرون و داخل لباس نیز در نظر گرفته شده تا بدن خنک بماند و در یک فعالیت گرم تابستانی فرد گرما زده نشود. پیراهن و شلوار لایه اول زمستانی از نوع پشم مصنوعی بوده که بدن را در حین فعالیت گرم نگه می دارند و تا حدودی نیز در مقابل نفوذ باد نیز مقاوم هستند و سنگین تر نیز می باشند . معمولا کارخانه های تولید کننده در توضیحات این لباسها نوع لایه اول را به لحاظ تابستانی بودن یا زمستانی بودن مشخص می کنند اما آنچیز که برای لایه اول زمستانی شناخته شده و معتبر است تولیدات کارخانه پلارتک (Polartec) است که کارخانه های زیادی از محصولات این شرکت در تولیدات خود استفاده می کنند. می توانید لایه اول تابستانی را فراموش کنید و با لباسهای ساده تر برنامه های ارتفاعات تا 4000 متری و یکی دو روزه خود را در فصل گرم انجام دهید اما حداقل استفاده از دستکش و پیراهن لایه اول را در برنامه زمستانی رعایت کنید زیراکه معمولا بیشترین آسیب در زمستان از این دو ناحیه است در بحث مربوط به سرمازدگی به خاطر در معرض مسقتیم باد و سرما قرار داشتن دستها یا به جهت خیس بودن پیراهن.

 

لایه میانی:

این پوشاک را بر روی پوشاک لایه اول می پوشند و هدف گرم نگه داشتن بدن است از این رو به آن لایه گرمایی (insulation)  نیز می گویند. لایه میانی ممکن است یک یا چند لباس از جنس پشم مصنوعی مثل تولیدات کارخانه Polartec باشد یا پوشاکی از جنس الیاف مصنوعی و یا پر . پوشاک گرمایی از جنس پشم مصنوعی برای گرم نگه داشتن بدن حین فعالیت  در یک روز بسیار سرد یا یک فعالیت بسیار سبک است . به این معنا که گرم نگه داشتن بدن شما منوط به انجام فعالیت است آنگاه این لباس گرما را کمتر از دست داده و شما احساس تعادل می کنید اما اگر برای دقایقی متوقف شوید رفته رفته احساس سرما به شما باز می گردد. از این رو به این پوشاک لایه فعال یا Active layer می گویند یعنی پوشاک در زمان فعالیت. اما از پوشاک جنس الیاف یا پر جهت حفظ دما و گرم نگه داشتن بدن زمانی که فعالیتی ندارید استفاده می شود مثل توقف های طولانی تر ، داخل چادر و استراحت. در واقع عمدتا هرجا پوشاک به عنوان لایه میانی یا Middle layer دسته بندی شد منظور همان Active Layer است و هرجا پوشاک به عنوان Insulation عنوان شد منظور پوشاک پر یا الیاف است . پس این نکته را در نظر داشته باشید اگر چند دست هم پوشاک میانی پشم مصنوعی بپوشید و در یک شب زمستان داخل چادر بروید پس از مدتی حتما با احساس سرمای زیاد مجبور به تحرک می شوید تا خود را گرم کنید و در برنامه های زمستانی برای مواقع اضطراری هم که شده حتما باید در برنامه ای یک روزه نیز حداقل کت پر یا الیاف همراه داشته باشید .

اگر قصد شب مانی در یک برنامه زمستانی را دارید کلید استراحت راحت در چادر به لحاظ پوشاک استفاده از کت پر و جوراب پر است به خصوص هنگام خواب بهترین پوش کفش دوپوش نیز راحتی و گرمای یک جفت جوراب پر را به شما نمی دهد.

 

 

لایه بیرونی :

این لایه در ایران عمدتا با نام گرتکس شناخته می شود که نام یک کمپانی تولید پارچه است . درست مثل لایه اول زمستانی و لایه میانی که با نام پلار در ایران شناخته شده و منظور پوشاک از جنس پشم مصنوعی است. این لایه آخرین لباسی است که می پوشیم و پوشاک در معرض فضای آزاد قرار می گیرد. بنابراین این پوشاک ضد باد و ضد آب است و رطوبت یا همان بخار آبی که از لایه اول به میانی و سپس به آن رسیده را نیز به بیرون باید بتواند انتقال دهد تا چرخه خشک ماندن بدن با چرخه خشک ماندن لباسها کامل شود. به عمل انتقال بخار آب از لباس به بیرون اصطلاحا تنفس می گویند. گتر کوهنوردی پوشاکی است که فقط در این لایه وجود دارد.گتر ، شلوار و کاپشن این لایه از پوشاک واجب برنامه های زمستانی حتی یک روزه است. شلوار و کاپشن این لایه در انواع یک لایه ، دولایه و سه لایه تولید می شود که سبک تر وخنک تر تا گرم تر و سنگین تر و البته گرانتر می باشد. بسته به نوع برنامه و سایر پوشاک لایه اول و دوم اینکه از چند لایه آن استفاده کنید را باید متوجه شوید. این لایه خود با دو دسته بندی جداگانه معرفی میشوند یکی لایه نرم Soft shell و یکی لایه سخت Hard shell.

لایه نرم پوشاکی از جنس پشم مصنوعی اما بسیار مقاوم در برابر باد و رطوبت است و در مقابل Hard Shell پوشاکی از جنس نوعی پلاستیک است که به پارچه چسبانده یا اصطلاحا لمینیت شده که قابلیت تنفس بالایی دارد و صد در صد ضد باد و آب است. معایب و مزایای هرکدام چیست؟ نوع نرم خاصیت گرمایی بالایی دارد و می تواند کار لایه میانی را هم انجام دهد یعنی می توانید لایه میانی را حذف کنید و با دو لایه  یکی لایه اول و بر روی آن لایه نرم بیرونی یک برنامه در هوای سرد انجام دهید و از سبکی ، گرمی و تنفس بالای پوشاک خود لذت ببرید. اما این پوشاک ضد آب و باد نیست بلکه مقاوم در برابر باد و آب است یعنی اینکه به راحتی خیس نمی شوند و آب جذب نمی کنند و درصد بالایی از نفوذ باد نیز جلوگیری می کنند پس در هوایی بدون بارندگی یا با بارش خفیف مناسب هستند . بنابر این مزایای آنها تنفس بالاتر نبست به نوع سخت ، آزادی عمل و راحتی بیشتر در تن کوهنورد ، گرمای بیشتر و امکان حذف لایه میانی است و عیب آن این است که برای شرایط بسیار سخت به لحاظ بارندگی یا فعالیت طولانی مدت در بارش مناسب نیست . اما نکته ای که وجود دارد این است که عمدتا ما تنها در شرایطی اقدام به صعود می کنیم که مناسب استفاده از نوع نرم است مگر در صعودهای ارتفاعات بسیار بلند و یا گیرافتادن در شرایطی پیش بینی نشده. دقت کنید اگر از نوع نرم میخواهید استفاده کنید حتما از نوع کلاه دار بوده و کلاه آن نیز از نوع جنس خود لباس باشد و از جنس متفاوت و نازک نباشد و الا چیزی که خریداری کرده اید بیشتر به لایه میانی شباهت دارد تا استفاده به عنوان لایه بیرونی.

 

چند نکته :

برای دستکش یکی از بهترین ترکیب ها استفاده از دستکش جذب لایه اول ، یک جفت دستکش گرم پنج انگشتی به عنوان لایه میانی و یک جفت روکش دستکش  ضد آب و باد تنفسی سبک 2 انگشتی به عنوان لایه بیرونی است که نسبت به سختی شرایط می توانید از آنها استفاده کنید.

لباس های خیس خود را در چادر ابتدا در چادر آویزان کنید و موقع خواب به داخل کیسه خواب ببرید تا فردا صبح برای ادامه کار در برنامه زمستانی لباسهایتان خشک و قابل استفاده باشند. به جورابها و خشک کردن آنها اهمیت دهید و اگر احساس می کنید ممکن است تا فردا صبح نیز داخل کیسه خواب خشک نشوند آنها را موقع خواب زیر پیراهن خود و روی شکمتان بگذارید تا خشک شوند.

لباسهای بیرونی و گترهای خود را قبل از آمدن داخل چادر در برنامه های زمستانی ابتدا با برس یا فرچه کوچکی که همراه خود می برید از برف پاک کنید و سپس داخل چادر بروید تا برفهای روی لباسهایتان کل وسایل چادر را خیس نکند و خود لباسها نیز سریع تر خشک شوند.

لباسها اکثرا از الیاف مصنوعی و قابل اشتعال تهیه شده اند. از قرار دادن آنها نزدیک شعله آتش برای خشک کردن جدا بپرهیزید که بسیار خطرناک است همچنین در تماس با اشیاع داغ نیز آسیب پذیر هستند.

هرگز لباسهای کوهنوردی خود را اتو نکنید ، با آب داغ و مواد شوینده قوی شستشو نکنید. از آب ولرم و شوینده های ملایم مانند صابون ها برای این منظور استفاده نمایید و برای خشک کردن  آنها نیز لباسها را در سایه قرار دهید تا به آرامی خشک شوند و در مقابل آفتاب آنها را پهن نکنید.

هنگام فعالیت با لباسهای کوهنوردی از آنجا که از تنفس بالایی برخوردارند بدن شما کمتر خیس شده و شما تعرق بدنتان را کمتر متوجه می شوید لذا چنانچه بیش از حد نیاز لباس به تن داشته باشید با تعرق شدید در حال از دست دادن آب با ارزش از بدن هستید بدون آنکه شاید احساس کنید. از طرفی پس از توقف برای استراحت چنانچه لباس ضد بادی به تن ندارید اولین کار پوشیدن آن است تا باد به بدن مرطوب شما نخورده و سرما شما را فرا نگیرد چراکه بدن شما برای گرم کردن مجدد بدن و جبران آن باید کالریهای با ارزشی را که برای صعود پس انداز کرده اید را برای گرم کردن شما به هنگام توقف و استراحتهای بین راه مصرف کند.پس کم کردن و اضافه کردن به موقع لباس ها در حین صعود یکی از مهارتهای کوهنوردی است که علارغم بی میلی و بی حوصلگی در هنگام صعود به این کار باید آنرا تمرین کنید و برای خود عادی سازید.

اگر پیراهن لایه اول یا میانی انتخاب کرده اید که دارای کلاه است اما این کلاه لباس را گرانتر کرده به نظر من ارزشش را دارد که این هزینه را بپردازید و در برنامه همواره کلاهی در دسترس برای استفاده سریع داشته باشید.

از وبلاگ چال - توحید نوروزی

در مورد پر

پر يکي از بهترين عايقهاي طبيعي است. حالت ارتجاعي، وزن، گرمي و فشردگي آن با هيچ چيز ديگري قابل قياس نيست و نسبت به مواد مصنوعي جايگزين، پر بي نظير است.

با پر پوشاندن:
پر شامل هزاران کرک (پرچه) و غلاف بسيار کوچک (قوزه پنبه) و سبک، تارهاي پف کردني و نرم که طرفين يک خط روي يک مرغ آبزي وجود دارد. پرها از غازها، قوها، مرغابي و اردکها به دست مي‎آيد. تمام چيزهايي که با پر پٌر مي شوند شامل کرکهاي (تارهاي) نرم و قسمت انتهايي تيز هستند (ساقه).
کيفيت پر به گونه يک پرنده بستگي ندارد بلکه به محيط زندگي و به سن بلوغ رسيدن آن بستگي دارد.
پاسخ پرندهها نسبت به سرماي بيشتر و محيط نمناک اين است که کرکهاي بدنشان را باد کنند و پرهايشان آنها را گرم نگهدارند.
کارايي پر سفيد يا سياه تفاوتي ندارد. براي تزئين و آرايش (مثل لباس خانمها) بهاي پر سفيد از پر خاکستري گرانتر مي‎باشد.
Fill – Power (قدرت تکثير، قدرت باد شدن) – (Loft Power)
معني اين واژه اندازه نرمي و خاصيت کرکي يک پر است. براساس واحد اينچ مکعب بيان مي‎کند که يک (Ounce) اونس (تقريباً 30 گرم) پر چه مقدار مي‎تواند جابجا يا باد شود.
پرهايي با قدرت 450-400 متوسط، 500 تا 600 خوب، 750 تا 650 عالي هستند. پرهاي با قدرت بالاتر مانند 800 گرماي بيشتري را با همان وزن فراهم مي‎کنند.

هزينه و قيمت Costنسبت به ديگر مواد عايق پر گرانتر است. اگر چه وقتي هزينه آن را با تعداد شبهايي که گرم و نرم و راحت برايتان فراهم مي‎سازد مقايسه کيند، خريد ارزاني را انجام داده ايد. هزينه يک کيسه خواب پر پنجاه درصد گرانتر از يک کيسه خواب با مواد مصنوعي با يک دماي همسان مي‎باشد، اما Lostsها بر 3 تا 5 برابر بيشتر است.

نم و رطوبت: Moisture
وقتي نم و رطوبت وجود داشته باشد عايق بودن پر به خطر مي‎افتد. در اين شرايط يک لايه ضد آب و قابل تنفس (مانند Pertex) مي تواند از کاپشن پر يا کيسه خواب شما محافظت نمايد. در آب و هواي سرد، ؟؟؟ در اين شرايط يک کيسه خواب، با مواد مصنوعي انتخاب بهتري مي باشد.

نگهداري: Maintenance
کيسه خوابهاي پر و ديگر تجهيزاتي که با پر پر شده‎اند مانند پوشاک، نياز به نگهداري دارند تا بتوانند به صورت بهينه استفاده شوند. براي فهميدن شرايط نگهداري آن به نکات زير توجه نماييد:
Cleaning Down Articles: MEC

ایرانکوه

لایه بندی پوشاک

    راز گرم ماندن و راحتی در هوای آزاد چیست؟ بخصوص در هوای بسیار سرد.
جواب ان در لایه های پوشاک شما است . این درست که کلی به جمع آدمهای سرما زده در سال اضافه می شود اما همه نصف آنها بی احتیاط بوده اند . لایه یندی صحیح پوشاک به شما اجازه می دهد تا شما یک سیستم هوایی کوچک بسازید که بدن شما رو فرا بگیره و با رطوبت ، باد ، دمای هوا و نیروی بدنی شما هماهنگ باشه.

کوهنوردی در کشور ابران بدلیل اینکه هوا 4 فصل است با کوهنوردی در آلپ متفاوت است اما در هوای سرد شرایط یکسان این. حتی برای هوای گرم تابستانی نیز پوشاک با جنس خنک تر ساخته شده که از زودتر رطوبت آن خارج شود مانند بافت coolmax.

همانطور که می دانید امروزه سیستم لایه بندی 3 لایه پوشاک در کوهنوردی استفاده می شود :

لایه 1 : این لایه بدلیل ارتباط مستقیم با پوست بدن اهمیت زیادی دارد. لباس زیر شما همین لایه خواهد بود :
شرت - جوراب - شلوار و بلوز یا تی شرت.
وظیفه پوشاک در این لایه خروج رطوبت و عرق پوست به بیرون یا لایه بعدی می باشد. بدلیل اینکه آب رسانای خوبی برای گرما ایت ، پوشاک خیس یا نمناک گرمای ارزشمند بدن را خارج می کند. حتی در دمای بالای صفر هم این کار مناسب نیست.

در حال حاضر نخ و ابریشم و کتان برای این لایه استفاده نمی شود. امروزه بافت های جدید با مواد ترکیبی ساخته شده از پلی استر و پرو پیلن هسنتد. این مواد سبک ، نرم و قوی هستند . اآب کمی به خود جذب می کنند و به سرعت خشک می شوند. نکته اینکه پوشاک یک تکه با درز و دوخت ریز و صاف به پوست شما زیر بار کوله یا هارنس فشار وارد نمی کند.

لایه اصلی در باید با بدن شما تناسب داشته باشد و بیش از حد گشاد یا تنگ نباشد ، به زبان خودمون سایز تن باشه. معمولا استرچ

این گونه لباسها معمولا در 3 رده سبک ، معمولی و سنگین بافته می شوند و برای ورزشها و دمای هواهای مختلف بکار می رود . سبک برای گرما . سنگین برای هوای سرو که بافت آن تراکم بیشتری دارد . نوع متوسط برای ورزشهای هست که نیاز به کنترل رطوبت هوا داره و در اون حرکت و توقف وجود داره.

  

 

لایه 2 : این لایه هم عایق گرماست و هم باید تعریق لایه یک را به بیرون منتقل کند . برای کاهش اتلاف گرما ، این لایه باید توانایی برگشت گرمای تولیدی بدن را داشته باشد. . مواد ترکیبی از پشم مناسب این کار هسنتد چرا که در ساختار و بافت آنها مقداری فضای خالی وجود داره که مولکولهای هوای گرم رو نگه می داره . زیپ در این پوشاک مقدار هوا رو نتظیم می کنه. این لایه باید گرم و راحت باشه اما نباید خیلی نتگ باشد یا از نوع پشم خالص چرا که دیر خشک می شود.

بعضی از پوشاک windstooper , softshell خوبخود کار لایه 2 و 3 را در شرایط آب و هوایی مختلف انجام می دهند.

لایه 3 : این لایه از بدن در مقابل محیط طبیعی غیر عادی محافظت می کند. منظور از غیر عادی یعنی بادان ، رطوبت زیاد ، برف و باد و... می باشد. این پوشاک باید اجازه در جریان بودن هوا در زیر و خروج

تولید کنندگان و صاحبان مهم تکنولوژی بافت پوشاک :

• Berber™ Pile
• Event
• Gore-Tex®
• Helly Hansen LIFA
• Patagonia Capilene®
• Polartec Classics™
• Polartec® Power Dry®
• Windstopper®
• Coolmax

 منبع:ایران کوه