ژئوتوریسم (Geotourism) یکی از رشته های کردشگری وابسته به طبیعت
است است که به معرفی پدیده های زمین شناسی به گردشگران با حفظ هویت مکانی
آنها می پردازد. ژئوتوریسم از علوم مختلف زمین شناسی کمک می گیرد و
علاقمندان به طبیعت و پدیده های زمین شناسی را برای بازدید از جاذبه های
زیبای زمین دعوت می کند.
ژئوتوریسم یا گردشگری زمین شناسی امروزه مخاطبان وسیعی پیدا کرده است
. مخاطبان ژئوتوريسم نه تنها متخصصان و کارشناسان زمين شناسى، بلکه
گردشگران عادى و علاقمندان طبيعت هستند. در جريان فعاليتهاى ژئوتوريسمى،
بازديدکنندگان ضمن بازديد از پديدههاى زيبا و ويژه زمين شناسى، با مبانى
پيدايش آنها آشنا شده اهميت وجودى آنها را درمىيابند. يکى از ويژگىهاى
پديدههاى زمين شناسى که موجب برترى نسبى آنها بر پديدههاى اکوتوريسمى
مىشود، اسرارآميز بودن و پيچيده بودن مباحث زمين شناسى براى افراد عادى
است. واژه زمين شناسى براى اغلب مردم يادآور پديدههاى باشکوه، بزرگ و
اسرارآميزى چون آتشفشان، زلزله، شهاب سنگ، دايناسور، فسيل، دورههاى زمانى
ميليونى و ... است. لمس اين مفاهيم يا مفاهيم وابسته به آنها که در جريان
برنامههاى گردشگرى زمين شناسى امکانپذير است، جذابيتى شگرف براى
بازديدکنندگان ايجاد مىنمايد.
يکى از مباحث مهمى که در ژئوتوريسم اهميت زيادى دارد، موضوع آموزش و
اطلاع رسانى است. هدف از اين مبحث آشنا ساختن همگان به خصوص کودکان و
نوجوانان با ميراث زمين شناسى و پديدههاى مختلف علوم زمين به منظور جلب
همکارى عمومى در حفظ اين آثار و استفاده بهينه و صحيح از اين منابع است.
ژئوتوريسم علاوه بر مزايايى که از نظر درآمدزايى مستقيم و غيرمستقيم
به واسطه جذب گردشگر دارد، در ايجاد اشتغال بين دانش آموختگان علوم زمين و
همچنين ساکنان مناطق داراى سايتهاى زمين شناسى بسيار موثر است. ايجاد
مشاغل جديد تحت عنوان راهنمايان زمين شناسى (Geoguides ) و نگهبانان زمين
شناسى ( Geoguards ) از اين جملهاند.
Geoguide
زمين شناسى است که با گذراندن دورههاى آموزش اصول
راهنمايان جهانگردى و همچنين آشنا بودن با پديدههاى زمين شناسى ايران در
خدمت گروههاى گردشگرى قرار مىگيرد. وظيفه اين راهنما ارائه توضيحات علمى و
توصيف پديدههاى زمين شناسى براى گردشگران و پيشبرد اهداف آموزشى تعريف
شده است. اين راهنما مىتواند بصورت دائم در منطقه حضور داشته باشد و به
گروههاى مراجعه کننده خدمات بدهد. در اين صورت بايد در ژئوپارک مورد نظر
دفتري براي استقرار وى در نظر گرفته شود. همچنين راهنما مىتواند بر اساس
برنامه گروههاى گردشگرى، در مناطق مختلف آنها را همراهى نمايد.
Geoguard
زمين شناسى است که در محل ژئوپارک مستقر بوده و ضمن آگاهى
کافى از ويژگىهاى پديده مورد نظر، وظيفه حراست از محدوده ژئوپارک را انجام
مىدهد. Geoguard مىداند که چه عواملى بر پديده مذکور آثار منفى مىگذارد
و در جهت جلوگيرى از اين آسيبها تلاش کرده و اين آثار منفى را در ابتداى
بازديد براى بازديدکنندگان نيز تشريح مىنمايد. Geoguard در تمامى مراحل
بازديد گروه را همراهى نموده و از آسيبهاى احتمالى وارده به پديدهها توسط
بازديدکنندگان جلوگيرى مىکند.
از : ژئوتوریسم ایران
مدیر وبسایت : پرویز ستوده شایق