سیکل هید رولوژی (چرخه آب) و عوامل اصلی بیلان آبی در یک ناحیه

بخشی از آب کره (هیدرو سفر) که تا 15 کیلو متری بالای سطح زمین در لایه اتمسفری و یک کیلومتر اعماق پوسته ی خاکی گسترش دارد، محل جابجایی دائمی آب است که در این جابجایی ،آ ب شبکه ی پیچید ه‌ای را می پیماید.هدف بنیادی کلیه ی مطالعات هیدرولوژی،برسی عوامل موثر در این جابجایی است که به طور کلی، تحت عنوان سیکل هید رو لوژی نامیده می شود. گردش هیدرولوژی آغاز و پایانی ندارد و کارکردهای متعدد و مستمرآن به طور پیوسته انجام می گیرد. چنانچه می‌دانیم آب از سطح اقیانوسها و سطح آبهای آزاد قاره‌ای و سطحهای نمناک تبخیر شده، به صورت جزئی، از مواد تشکیل دهنده ی اتمسفری در محیط گازی جابجا شده، به ارتفاعات بالا تر صعود می کند و درنهایت تقطیر شده،به صورت بارشهای جوی به سطح اقیانوس یا سطح قاره‌ها باز می گردد. این بارشها در سطح زمین به بخشهای متعددی تقسیم می‌شود که مهمترین آنها عبارت است از: بخشی که اندامهای هوایی گیاهان جذب و مجدداً تبخیر می شود (برگاب). قسمتی دیگر، مستقیماً در سطح زمین جاری شده، به شبکه ی آبراهه‌ها می‌پیو ندد که در این کارکرد به ترتیب پدیده جریان مستقیم سطحی و جریان آبراهه ای انجام می‌گیرد.

بخشی دیگر، در درون زمین نفوذ کرده، بعد از پر کردن کمبود رطوبت خاکها، در زمینهای متخلخل جریان می‌یابد و بار دیگر، به شکل جریان  زیر قشری یا زیرزمینی به شبکه‌ی آبراهه‌ها می‌پیوندد. قسمتی از آبهای نفوذ یافته نیز که به عمق بیشتری راه پیدا می‌کند در مخزنهای زیر زمینی انباشته شده، در حالت طبیعی به مجموعه‌های آبی قاره‌ای یا اقیانوسها می‌پیوندد. تخمین مقدار آب موجود در محیطهای مختلف جریان در کره زمین، موضوع تحقیقات علمی متعددی بوده است که از نیمه دوم قرن نوزدهم آغاز شده است. شناخت دقیق میزان آب موجود در معبرهای مختلفی که توسط سیکل هیدرولوژی پیموده می‌شود، به سبب دسترسی نداشتن به داده‌های دقیق مقدور نیست وحالت تخمینی دارد.حدود 96/5 درصد کل آب موجود درکره‌ی زمین، در اقیا نوسهاست،به طوری که اگر کره زمین را به صورت کره ی منظمی در نظر بگیریم، حجم آب اقیانوسها با پراکندگی یکنواخت عمقی، معادل 6/2 کیلومتر خواهد داشت. حدود 7/1 درصد از مجموع آبهای کره‌ی زمین را یخهای قطبی تشکیل می‌دهد. حدود 7/1 درصد به صورت آبهای موجود در داخل کره‌ی خاکی و حدود 1/0 درصد مجموع آبهای سطحی و اتمسفری رابه وجود می آورند. مقدار آب اتمسفری حدود 12900 کیلومتر مکعب تخمین زده میشود که معادل یک درصد هزارم کل آبهای موجود در کره زمین است.

از مجموع آبهای شیرین موجودکره ی زمین،حدود دو سوم به صورت یخهای قطبی است و بخش عظیمی از یک سوم باقیمانده آبهای زیر زمینی واقع در اعماق 200-600  متری را تشکیل می دهد،آبهای زیر زمینی واقع در زیراین عمق نیز اغلب شور است . مجموع رودخانه های جهان، فقط در بر گیرنده‌ی 006/0 درصد از کل آبهای شیرین است. آبهای موجود در بدن موجودات زنده گیاهی یا جانوری–که آب بیو لوژیک نیز نامیده می‌شود-  حدود 003/0 درصد از کل آبهای شیرین و معادل نیمی از مجموع آبهای موجود رودخانه‌ها را تشکیل می‌دهد.